Đầu tư cổ phiếu là gì? Kinh nghiệm đầu tư cổ phiếu cho người mới

Cổ phiếu là một trong những kênh đầu tư đang thu hút rất nhiều người quan tâm. Nó tạo ra lợi nhuận và giúp nhà đầu tư có tiềm năng phát triển về tài chính nếu như biết cách đầu tư hiệu quả. Trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ cùng bạn tìm hiểu xem đầu tư cổ phiếu là gì? Các nước đầu tư cổ phiếu như thế nào và người mới bắt đầu cần quan tâm gì khi tham gia vào kênh đầu tư này. Cùng tìm hiểu nhé!

I.  Đầu tư cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu được xem là một loại chứng khoán phát hành dưới dạng chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ, nhằm chứng nhận số tiền mà nhà đầu tư đã đóng góp vào công ty phát hành. Người nắm giữ cổ phiếu sẽ trở thành cổ đông và đồng thời là một trong các chủ sở hữu của công ty phát hành.

Đầu tư cổ phiếu được hiểu là việc mua và nắm giữ cổ phiếu của các công ty trên thị trường chứng khoán. Mục đích của hoạt động này là nhằm kiếm lời cho các nhà đầu tư.

Đầu tư cổ phiếu đang là kênh đầu tư vô cùng hấp dẫn

 Khi mua cổ phiếu, các nhà đầu tư sẽ trở thành cổ đông của công ty và có quyền hưởng cổ tức từ lợi nhuận của công ty. Ngoài ra nhà đầu tư cũng có thể tham gia vào các quyết định quan trọng thông qua quyền biểu quyết tại các cuộc họp cổ đông. 

Lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu có thể đến từ hai nguồn chính: cổ tức và chênh lệch giá cổ phiếu khi bán ra cao hơn giá mua vào.

II. Một số kiến thức cơ bản khi đầu tư cổ phiếu

Thời gian giao dịch cổ phiếu

Trước khi đầu tư cổ phiếu bạn nên tìm hiểu một số kiến thức cơ bản về cổ phiếu như sau:

Về các khung giờ giao dịch phổ biến trên các sàn:

• Giờ giao dịch trên các sàn thông thường vào các khung giờ hành chính cụ thể: là từ 9h – 11h30 và 13h – 15h thứ 2 đến thứ 6, nghỉ các ngày thứ 7, chủ nhật hàng tuần.

Đơn vị giao dịch:

• Sàn UPCOM: Lô chẵn (100), lô lẻ (1 – 99).
• Sàn HOSE: Lô chẵn (10), lô lẻ (1 – 9).
• Sàn HNX: Lô chẵn (100), lô lẻ (1 – 99).

Về cách đọc màu trên bảng giá: 

• Ý nghĩa: Nó thể hiện diễn biến các giao dịch đang diễn ra trên thị trường như tình trạng giao dịch, giá gần nhất, các bước giá, tổng khối lượng và mức giá cao và thấp nhất trong phiên giao dịch.
• Màu xanh: Giá tăng. 
• Màu đỏ: Giá giảm. 
• Màu vàng: Giá bằng mức tham chiếu.

Có 2 cách mua và bán cổ phiếu như sau: 

• Tự đặt lệnh mua bán qua sàn hoặc qua online
• Đặt lệnh thông qua nhà môi giới, công ty.

Bảng giá cổ phiếu trên sàn chứng khoán

Mỗi Sở giao dịch chứng khoán sẽ có một bảng giá riêng, tương tự các công ty chứng khoán cũng có bảng giá riêng để phục vụ những khách hàng của mình, với nguồn dữ liệu đều xuất phát từ Trung tâm lưu ký và 2 Sở giao dịch (HOSE, HNX). Các bảng giá này chỉ khác nhau về mặt giao diện, cách sắp xếp các thành phần trên bảng giá.

>> Xem ngay: Top 6 bảng giá chứng khoán nhiều người dùng

Các thuật ngữ và ký hiệu trên bảng gồm có:

Mã chứng khoán (Mã CK) là tên viết tắt của các công ty;

Giá tham chiếu (Giá TC) là mức giá đóng cửa tại phiên giao dịch liền kề trước đó.

Giá trần (Trần) -  màu tím là mức giá cao nhất mà trader có thể đặt lệnh mua/bán trong ngày giao dịch.

Giá sàn (Sàn) - màu xanh lam, ngược với giá trần đó là giá thấp nhất để trader mua hoặc bán chứng khoán trong ngày giao dịch.

Tổng khối lượng khớp (Tổng KL) chính là tổng khối lượng cổ phiếu đã được giao dịch trong một ngày giao dịch.

Dư mua: Có 3 cột, cột 1 là giá đặt mua cao nhất và khối lượng mua tương ứng ở hiện tại, cột 2 là giá và khối lượng mua cao thứ hai. Cột 3 là giá và khối lượng ưu tiên sau mức ở cột 2.

Dư bán: tương tự dư mua cũng có 3 cột, nhưng giá ở đây là giá bán và khối lượng bán.

Khớp lệnh là việc bên mua chấp nhận giá bán mà bên bán đề ra hoặc bên bán chấp nhận giá mua mà bên mua đề nghị.

Lịch sử giá: có 3 cột, giá cao nhất giá thấp nhất và giá trung bình trong phiên.

Khối lượng nhà đầu tư nước ngoài mua hoặc bán (NN bán/NN mua): đây là khối lượng cổ phiếu đã được nhà đầu tư nước ngoài mua/bán trong ngày giao dịch.

Các chỉ số thị trường khác:

VN-Index: chỉ số xu hướng biến động giá của toàn bộ cổ phiếu được niêm yết và giao dịch trên sàn HOSE;

VN30-Index: chỉ số của 30 công ty hàng đầu (về vốn và thanh khoản) niêm yết trên sàn HOSE;

VNX AllShare: chỉ số thể hiện sự biến động giá của toàn bộ cổ phiếu trên cả 2 sở giao dịch HN và TP HCM;

HNX-Index, HNX30-Index: tương tự VN-Index và VN30-Index nhưng ở sàn giao dịch Hà Nội;

UPCOM: chỉ số biến động giá của toàn bộ cổ phiếu đang niêm yết và giao dịch trên sàn UPCOM.

Bảng giá cổ phiếu - Nguồn SSI iboard.

III. Cách đầu tư cổ phiếu sinh lời tốt và an toàn

Trước khi tiến hành giao dịch, bạn cần nghiên cứu kỹ thông tin về công ty ban hành với các yếu tố: vốn điều lệ, doanh thu ròng thời gian gần nhất; tham khảo bảng báo cáo hoạt động (nếu được) theo tuần, tháng, quý.

Lựa chọn những cổ phiếu có tiềm năng tốt để đầu tư

Để đầu tư cổ phiếu được an toàn và tạo ra khả năng sinh lợi tốt thì bạn có thể thực hiện theo những cách như sau:

1.Đa dạng hóa danh mục đầu tư

Bạn cần xây dựng một chiến lược phân bổ tài sản vào nhiều nhóm ngành khác nhau như bất động sản, vàng, trái phiếu, cổ phiếu,… Bằng cách đa dạng hóa danh mục đầu tư, bạn có thể phân chia tài sản của mình để đầu tư vào nhiều nhóm ngành và giảm thiểu rủi ro.

2. Lựa chọn công ty chứng khoán uy tín và chuyên nghiệp

Chọn một công ty chứng khoán chuyên nghiệp và uy tín không chỉ giúp bạn yên tâm hơn khi đầu tư mà còn mang lại cho bạn những thông tin thị trường hiệu quả.

3. Cập nhật kiến thức liên tục

Thường xuyên cập nhật về thị trường và kiến thức về chứng khoán là một trong những điều cần thiết với nhà đầu tư cả mới và lâu năm. Các công ty sẽ luôn thay đổi hàng ngày, vì vậy, để chủ động và nắm bắt được thị trường, bạn cần theo dõi những biến động về hoạt động kinh doanh của công ty.

Lựa chọn thời điểm đầu tư, mua/bán cổ phiếu tích hợp

Thời điểm mua cổ phiếu tốt nhất đó là khi nền kinh tế hoạt động ổn định. Khi đó, thanh khoản trên thị trường sẽ được cải thiện và làm tăng kỳ vọng của nhà đầu tư, giá trị cổ phiếu từ đó cũng sẽ có xu hướng tích cực.

Nếu tiếp cận vào thời điểm thị trường đang có những biến động mạnh, kinh tế có nhiều bất ổn thì cần chọn lọc các cổ phiếu của doanh nghiệp hoạt động vững mạnh, vẫn duy trì tăng trưởng lợi nhuận trong thời kỳ khó khăn. Thời điểm này, cũng là lúc nhà đầu tư có thể tìm được những cổ phiếu đang nằm dưới giá trị thực và có nhiều tiềm năng tăng trở lại trong tương lai.

4. Có chiến lược đầu tư cổ phiếu

Nhà đầu tư cũng có khá nhiều phương án đầu tư cổ phiếu như: ngắn hạn (lướt sóng), trung hạn và dài hạn theo chính khẩu vị chấp nhận rủi ro của từng nhà đầu tư. Trong đó, lướt sóng cổ phiếu là hình thức được phần đông nhà đầu tư lựa chọn nhờ tính linh hoạt cao.

Cách đầu tư này đòi hỏi nhà đầu tư cần có sự nhạy bén và am hiểu với thị trường, việc mua vào hay bán ra phải bám chặt vào xu hướng cổ phiếu của các công ty cũng như các tin tức của doanh nghiệp ra sao. 

Với cách tiếp cận đầu tư trung và dài hạn, các nhà đầu tư cần quan tâm vào các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp, theo dõi diễn biến hoạt động kinh doanh dài hạn của doanh nghiệp đó để đưa ra nhận định trong tương lai.

Lựa chọn cho mình chiến lược đầu tư phù hợp

5. Giữ vững tâm lý khi đầu tư cổ phiếu

Dù phân tích tốt đến đâu, am hiểu thị trường tới đâu hoặc đã có định hướng đầu tư thì các bạn cũng cần có tâm lý vững vàng. Biến động của mỗi cổ phiếu có thể tăng giảm theo cung cầu thị trường, một cổ phiếu trong giai đoạn tăng giá cũng có lúc sẽ giảm. Vì vậy, nhà đầu tư cần đưa ra những quyết định chính xác, ứng biến kịp thời tránh tình trạng mua đắt bán rẻ vì thiếu sự vững vàng.

6. Đầu tư cổ phiếu bằng cách thông qua quỹ mở

Hiện nay, một cách đầu tư mới mẻ, nhanh và tiện lợi hơn chính là đầu tư vào quỹ mở. Khi mua chứng chỉ quỹ mở, nhà đầu tư  sẽ được sự tư vấn cần thiết từ các chuyên gia của quỹ, họ sẽ thay mặt nhà đầu tư sử dụng nguồn vốn mà bạn gửi vào để tạo lập danh mục đa dạng với cổ phiếu, trái phiếu hay các loại chứng chỉ tiền gửi. Tại TOPI, các bạn cũng có thể giao dịch mua quỹ mở một cách nhanh chóng và dễ dàng.

Tham gia đầu tư cổ phiếu thông qua các quỹ đầu tư uy tín

IV. Các bước cơ bản để giao dịch cổ phiếu

Dưới đây là các bước cơ bản để thực hiện giao dịch đầu tư cổ phiếu:

Bước 1: Tìm hiểu về hình thức và địa chỉ mua cổ phiếu uy tín. 

Bạn có thể mua qua nhà môi giới để được cung cấp các dịch vụ một cách đầy đủ. Hoặc mua qua sàn giao dịch trung gian trực tuyến để tối ưu chi phí. Ngoài ra, nếu bạn muốn mua với giá tốt nhất thì có thể mua trực tiếp ở các công ty đang phát hành.

Bước 2: Tạo tài khoản 

Thiết lập tài khoản với đầy đủ các thông tin cá nhân trước khi tiến hành nạp tiền vào thực hiện giao dịch. Tùy từng sàn mà sẽ có mức nộp tối thiểu khi nạp tiền.

Bước 3: Chọn loại cổ phiếu đầu tư

Trước khi đặt lệnh, bạn cần nghiên cứu thật kỹ càng về công ty đó bao gồm thông tin về vốn, doanh thu và các báo cáo hoạt động tài chính để hạn chế rủi ro.

Bước 4: Chọn số lượng cổ phiếu và tiến hành đặt mua thông qua 2 hình thức:

Mua theo mức giá thị trường giúp bạn khớp lệnh ngay.

Đưa ra mức giá bạn muốn và đợi khớp lệnh khi bằng mức kỳ vọng.

Cách giúp bạn đầu tư cổ phiếu an toàn, tối ưu vốn nhất

V. Rủi ro khi đầu tư cổ phiếu

Khi đầu tư cổ phiếu, nhà đầu tư sẽ gặp phải một số rủi ro như sau:

1. Rủi ro từ doanh nghiệp

Những rủi ro từ doanh nghiệp như tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh hay các vấn đề về nhân lực được gọi là rủi ro doanh nghiệp. Để biết và dự đoán những thông tin này, nhà đầu tư cần đọc các báo cáo tài chính của doanh nghiệp.

2. Rủi ro từ thị trường

Khi đầu tư cổ phiếu, nhà đầu tư cần luôn nắm bắt được các sự kiện bất ngờ từ chính trị, các biến động về lãi suất, suy thoái kinh tế, rủi ro hàng hóa, lạm phát,… Tất cả những yếu tố này đều được xem là rủi ro thị trường, tức là những rủi ro bên ngoài ảnh hưởng đến tình hình của doanh nghiệp.

3. Rủi ro ngành

Mỗi doanh nghiệp thuộc về một ngành nghề khác nhau. Nếu bạn đầu tư vào một doanh nghiệp, bạn cần theo dõi diễn biến thị trường của ngành nghề đó. Bất kỳ ngành nghề nào cũng có những rủi ro, điểm mạnh và điểm yếu riêng. Nếu các ngành đang được hưởng lợi từ những chính sách kinh tế, thời tiết thuận lợi, hoặc nhu cầu khách hàng tăng, thì cổ phiếu của các doanh nghiệp trong ngành đó sẽ tăng giá trị và bạn cũng được hưởng lợi. Ngược lại, nếu nhà đầu tư không có cái nhìn tổng quát và phân tích kỹ lưỡng những ngành đang bị ảnh hưởng tiêu cực từ các yếu tố bên ngoài, thì khả năng thua lỗ là rất lớn.

Rủi ro khi đầu tư cổ phiếu

VI. Đầu tư quỹ mở cổ phiếu có khác đầu tư cổ phiếu không?

Dưới đây là bảng so sánh về việc đầu tư quỹ mở cổ phiếu và đầu tư cổ phiếu:

Quỹ mở cổ phiếu không thích hợp với các nhà đầu tư lướt sóng, những nhà đầu tư kỳ vọng lợi nhuận cao, có kiến thức về thị trường chứng khoán và muốn tự mình đầu tư. Quỹ mở chỉ thích hợp với những người không có nhiều thời gian cũng như kiến thức để có thể tự giao dịch trên thị trường chứng khoán, những nhà đầu tư mới còn ít kinh nghiệm hoặc những người muốn sử dụng nguồn tiền nhàn rỗi để đầu tư, sinh lời cao hơn gửi tiết kiệm ngân hàng.

Nếu bạn chưa có nhiều kiến thức vững chắc hoặc không có thời gian để tìm hiểu và theo dõi biến động thị trường, việc đầu tư vào quỹ mở là một lựa chọn tốt để nhận được sự hỗ trợ từ các chuyên gia.

Câu hỏi thường gặp

Bao nhiêu tiền thì mua được cổ phiếu?

Thực tế, nhà đầu tư không cần chuẩn bị quá nhiều tiền, chỉ cần có số tiền từ 2 - 3 triệu đã hoàn toàn có thể gia nhập thị trường chứng khoán, mua cổ phiếu. 2 - 3 triệu đồng này sẽ tương đương với số vốn tối thiểu để mua 1 lô chẵn 100 cổ phiếu.

Đầu tư cổ phiếu khi nào bán được?

Bán cổ phiếu lúc nào cũng được, nhưng làm sao phải bán vào đúng thời điểm để chốt lời được nhiều nhất. Khi bạn thấy nhu cầu mua loại cổ phiếu đó trên thị trường tăng cao, giá cố phiếu tăng rất mạnh thì bạn có thể lựa chọn bán để hưởng giá chênh lệch. Hoặc nếu thấy giá cổ phiếu thấp dần, công ty phát hành đang gặp trục trặc, có nguy cơ vỡ nợ thì phải bán ngay để cắt lỗ.

Trên đây là những thông tin về đầu tư cổ phiếu, cách đầu tư để hạn chế rủi ro tăng lợi nhuận hiệu quả. Hy vọng những thông tin trên đã mang đến cho bạn đọc thêm kiến thức và kỹ năng để việc đầu tư của mình trở nên thuận lợi và dễ dàng hơn, mang lại kết quả tốt nhất. Tải App TOPI ngay để có những trải nghiệm đọc những kiến thức về tài chính ngân hàng tốt hơn trên điện thoại di động. Quét mã hoặc ấn nút cài đặt là bạn đã có thể sử dụng miễn phí dịch vụ của chúng tôi!