Mô hình lá cờ là một mô hình phổ biến trong phân tích kỹ thuật chứng khoán, có hình dạng như lá cờ gồm cột cờ và lá cờ. Mô hình lá cờ có hai loại: mô hình lá cờ tăng giá và mô hình lá cờ giảm giá. Hôm nay, TOPI sẽ giúp bạn tìm hiểu về mô hình lá cờ, ý nghĩa và cách giao dịch với mô hình này thế nào để hiệu quả nhất.
1. Mô hình lá cờ là gì?
Phân tích kỹ thuật chứng khoán thường sử dụng các yếu tố và mô hình trên biểu đồ để dự đoán sự biến động giá chứng khoán. Mô hình lá cờ (Flag pattern) là một trong các mô hình biểu đồ thường được sử dụng trong phân tích kỹ thuật chứng khoán để dự đoán sự biến động giá trong tương lai.
Mô hình này thường xuất hiện sau một đợt tăng/giảm giá mạnh và thể hiện sự tạm thời của thị trường trước khi xu hướng chính tiếp tục hoặc đảo chiều.
Mô hình lá cờ bao gồm hai phần chính:
+ Cột cờ hay cán cờ (Flagpole): Thể hiện sự tăng/giảm giá nhanh chóng trong một khoảng thời gian ngắn và thường có hình dạng thon dài, giống như một cây cột. Cột cờ có thể là một cú tăng giá đột ngột (trong mô hình tăng giá - bullish flag) hoặc một sụt giảm đột ngột (trong mô hình giảm giá - bearish flag).
Độ dài của cột cờ có thể biến đổi, nhưng thường ngắn hơn so với biến động trước đó.
+ Lá cờ (Flag): Lá cờ xuất hiện sau cột cờ và thường có hình dạng một hình tam giác hoặc hình chữ nhật. Lá cờ thể hiện sự tăng trưởng tạm thời hoặc sự giảm giá tạm thời trước khi xu hướng chính tiếp tục. Lá cờ được tạo bởi 2 đường xu hướng song song với nhau, 1 đường qua các đỉnh, đường còn lại đi qua các đáy.
Tìm hiểu về mô hình lá cờ trong đầu tư
Lá cờ sẽ cho xu hướng ngược với phần cột cờ. Ví dụ, lá cờ có xu hướng giảm giá nhẹ sau cột cờ tăng giá mạnh, hoặc tăng giá nhẹ sau cột lá cờ giảm giá mạnh.
Mô hình lá cờ thường được coi là một tín hiệu tiếp tục xu hướng, và nhà giao dịch thường kỳ vọng giá sẽ tiếp tục theo hướng của cột cờ sau khi mô hình hoàn thành. Có nghĩa là, nếu cột cờ trong một xu hướng tăng giá mạnh, thì họ mong đợi giá sẽ tiếp tục tăng sau khi lá cờ hoàn thành. Ngược lại, nếu cột cờ là một cú sụt giảm, thì sau khi lá cờ hoàn thành, giá có thể tiếp tục giảm.
2. Ý nghĩa của mô hình lá cờ (flag)
+ Vẽ ra một bức tranh toàn cảnh về thị trường chứng khoán
Xu hướng của thị trường sẽ được phản ánh qua độ dài của phần cột cờ và độ dốc của lá cờ. Nếu cột cờ có chiều dài gấp hơn 2 lần so với độ dốc của lá cờ thì thể hiện xu hướng khá mạnh và tín hiệu đáng tin cậy, nhà đầu tư có thể giao dịch thuận xu hướng. Ngược lại, nếu cột cờ có chiều dài bằng hoặc ngắn hơn độ dốc của lá cờ thì xu hướng tiếp diễn sẽ rất yếu.
+ Dự đoán mức giá tiếp theo
Nhà giao dịch thường sử dụng mô hình lá cờ để dự đoán mức giá tiếp theo của chứng khoán khi mô hình hoàn thành. Trong trường hợp lá cờ tăng giá, mục tiêu giá thường được đặt ở phía trên đỉnh của cột cờ. Trong trường hợp lá cờ giảm giá, mục tiêu giá thường được đặt ở phía dưới đáy của cột cờ.
Ý nghĩa quan trọng của mô hình lá cờ
+ Biên độ dao động của lá cờ sẽ đánh giá được mô hình hiệu quả hay không
Sau một xu hướng giá tăng mạnh thì giá bắt đầu chuyển sang đi ngang ở trong một phạm vi hẹp, thông thường nó sẽ di chuyển theo hướng ngược lại với hướng cột cờ ban đầu. Hai đường trendline sẽ hình thành nên một mô hình giống như một lá cờ hình chữ nhật dốc.
Dựa vào biên động dao động của lá cờ, nhà đầu tư sẽ xác định được tín hiệu mà mô hình cung cấp có đáng tin cậy hay không.
Biên độ rộng hay hẹp của lá cờ sẽ cho thấy động lực của phe mua và phe bán ra sao. Biên động lá cờ hẹp kết hợp với việc cột cờ dài cho thấy tín hiệu tiếp diễn xu hướng rất mạnh mẽ, mô hình đáng tin cậy. Biên độ lá cờ rộng, cột cờ ngắn thì tín hiệu sẽ yếu, mô hình không hiệu quả.
Do vậy, những mô hình lá cờ biên động rộng sẽ khó đoán biết, các mô hình lá cờ hẹp có biên độ hẹp hơn sẽ hiệu quả hơn, do khoảng cách giữa đường hỗ trợ và kháng cự gần hơn.
+ Cung cấp tín hiệu để vào lệnh
Mô hình lá cờ thường được coi là tín hiệu tiếp tục xu hướng hiện tại của giá chứng khoán. Mô hình lá cờ sẽ cung cấp cho ta một thời điểm tiềm năng để mở hoặc đóng vị thế giao dịch và cả xác định điểm cắt lỗ, chốt lời hiệu quả. Theo đó, khi mô hình lá cờ hoàn thành, giá phá vỡ khỏi phần lá cờ sẽ tiếp diễn xu hướng ban đầu mạnh mẽ, đây chính là cơ hội để nhà đầu tư vào lệnh giao dịch để kiếm lời.
Mô hình lá cờ cung cấp một cơ hội cho người giao dịch để đặt các mức hỗ trợ và kháng cự dựa trên đỉnh và đáy của cột lá cờ và các đường đáy hoặc đỉnh của lá cờ. Điều này giúp họ quản lý rủi ro và đặt stop-loss và take-profit để bảo vệ lợi nhuận và giảm thiểu tổn thất.
3. Các loại mô hình lá cờ trong đầu tư
Trong đầu tư, có hai loại mô hình lá cờ chính là mô hình lá cờ tăng (bullish flag) và mô hình lá cờ giảm (bearish flag). Dưới đây là thông tin chi tiết về cả hai loại mô hình lá cờ:
+ Mô hình lá cờ tăng:
Các dạng mô hình lá cơ phổ biến hiện nay
Lá cờ tăng giá xuất hiện sau một giai đoạn tăng giá mạnh và thể hiện sự tăng trưởng tạm thời của giá trước khi xu hướng tăng giá tiếp tục. Phần lá cờ được tạo bởi đường kháng cự và đường hỗ trợ nằm song song với nhau, hơi chếch xuống phía dưới, ngược chiều với xu hướng tăng trước đó.
Đặc điểm của lá cờ tăng giá bao gồm một cột cờ dựng đứng, biểu thị giai đoạn tăng giá mạnh, sau đó là một lá cờ ngang hoặc hình tam giác với đáy của cột là đường đáy của lá cờ.
Khi giá thoát ra khỏi phía trên của lá cờ tăng giá, nhà đầu tư thường coi đây là một tín hiệu mua, và giá có thể tiếp tục tăng. Như vậy, ở mô hình lá cờ tăng, ban đầu phe mua chiếm ưu thế nắm giữ thị trường, liên tục đẩy giá lên, đoạn hình thành phần lá cờ chính là giai đoạn điều chỉnh giảm để chuẩn bị bút phá mạnh mẽ hơn.
+ Mô hình lá cờ giảm:
Mô hình giá giảm trong đầu tư chứng khoán
Lá cờ giảm giá xuất hiện sau một giai đoạn giảm giá mạnh và thể hiện sự giảm điểm tạm thời của giá trước khi xu hướng giảm giá tiếp tục.
Đặc điểm của lá cờ giảm giá bao gồm một cột cờ dựng đứng, biểu thị giai đoạn giảm giá mạnh, sau đó là một lá cờ hình thành với đỉnh của cột là đường đỉnh của lá cờ.
Khi giá thoát ra phía dưới của lá cờ giảm giá, người giao dịch thường coi đây là một tín hiệu bán, và giá có thể tiếp tục giảm.
4. Chiến lược giao dịch với mô hình lá cờ hiệu quả
Chiến lược đầu tư hiệu quả với mô hình lá cờ
Để giao dịch với mô hình lá cờ hiệu quả, đầu tiên bạn phải xác định được mô hình lá cờ có hình thành hay không, việc này đòi hỏi bạn phải có khả năng nhận biết mô hình trên biểu đồ chứng khoán.
Tiếp theo cần xác định điểm vào lệnh. Khi bạn xác định mô hình lá cờ trên biểu đồ, hãy xem xét các điểm quan trọng như giá mục tiêu dự kiến khi giá thoát ra khỏi lá cờ, đường hỗ trợ (cho lá cờ tăng giá) hoặc đường kháng cự (cho lá cờ giảm giá).
Đối với mô hình lá cờ tăng thì khi giá phá vỡ đường kháng cự thì bạn có thể vào lệnh BUY. Tương tự, với mô hình lá cờ giảm, khi giá breakout khỏi ngưỡng hỗ trợ và đi xuống thì nên vào lệnh SELL.
Bước thứ ba, đặt lệnh cắt lỗ và chốt lời để bảo vệ tài sản. Điểm chốt lời cách điểm phá vỡ bằng chiều cao của cột cờ nếu như mô hình xảy ra đúng. Điểm cắt lỗ với mô hình lá cờ tăng là đáy gần nhất của mô hình (điểm thấp nhất của lá cờ). Còn với mô hình lá cờ giảm, điểm cắt lỗ tại đỉnh cao nhất của lá cờ.
Bước thứ tư, cần phải quản lý rủi ro bằng cách xác định kích thước vị thế và tỷ lệ risk-reward (R:R) trước khi mở vị thế. Tránh giao dịch với tỷ lệ rủi ro quá cao, ví dụ: tỷ lệ R:R tối thiểu là 1:2 (lợi nhuận mong đợi ít nhất gấp đôi rủi ro).
Nhà đầu tư nên theo dõi thị trường và thực hiện giao dịch dựa trên khung thời gian mà bạn đã chọn (theo ngày, giờ hay trong ngắn hạn hay dài hạn…) sử dụng các chỉ báo kỹ thuật hoặc phương pháp phân tích thị trường phù hợp với chiến lược của bạn.
5. Những lưu ý khi sử dụng mô hình lá cờ
Những lưu ý giúp sử dụng mô hình lá cờ hiệu quả
Để sử dụng mô hình lá cờ hiệu quả, nhà đầu tư nên lưu ý một số điều như sau:
Mô hình lá cờ sẽ được hình thành sau một đợt tăng hoặc giảm giá mạnh, cho thấy sự chững lại của phe kiểm soát thị trường (có thể phe mua hoặc phe bán). Khi kết thúc đợt tích luỹ thì giá sẽ phá vỡ và đi theo xu hướng ban đầu.
Phần lá cờ phải di chuyển kênh giá song song ngược với xu hướng chính. Nếu thấy giá đi ngang hoặc cùng chiều với xu hướng chính thì mô hình lá cờ này không đáng tin cậy.
Phần cột cờ có độ cao rõ ràng, còn phần lá cơ phải có biên độ hẹp (chỉ bằng 1/3 chiều cao của cột cờ).
Trong giai đoạn hình thành mô hình, khối lượng giao dịch có xu hướng yếu dần. Khi giá phá vỡ đường kháng cự hay hỗ trợ thì khối lượng giao dịch sẽ tăng lên.
Mô hình lá cờ có thể xuất hiện ở bất cứ khung thời gian nào, những khung thời gian nhỏ sẽ cho tín hiệu không rõ ràng bằng khung thời gian lớn.
Không nên giao dịch riêng lẻ theo tín hiệu từ mô hình lá cờ mà nên kết hợp nhiều tín hiệu để xác suất thành công lớn hơn. Các tín hiệu khác có thể đến từ chỉ báo kỹ thuật hay mô hình khác.
Luôn phải có kế hoạch quản lý nguồn vốn và phòng ngừa rủi ro, đặc biệt, không được bỏ qua bước cài đặt chốt lời và cắt lỗ để giảm thiểu rủi ro cũng như tối ưu hoá lợi nhuận.
Tóm lại, mô hình lá cơ cũng là một công cụ quan trọng trong phân tích kỹ thuật, giúp nhà đầu tư và giao dịch chứng khoán dự đoán sự biến động giá chứng khoán trong tương lai. Mô hình này thể hiện sự tăng trưởng hoặc giảm điểm tạm thời của thị trường sau một giai đoạn biến động mạnh. Tuy nhiên, để sử dụng mô hình lá cờ một cách hiệu quả, điều quan trọng không chỉ là nhận biết mô hình, mà còn là khả năng kết hợp nó với các yếu tố khác và quản lý rủi ro cẩn thận.