Có 3 sàn giao dịch chứng khoán lớn tại Việt Nam đó là sàn HoSE, sàn HNX và sàn UPCOM. Các nhà đầu tư mới, nhà đầu tư F0 có thể trực tiếp mở tài khoản trực tiếp tại các công ty chứng khoán thông qua hướng dẫn của các nhân viên hoặc là mở tài khoản thông qua các ứng dụng tài chính đã tích hợp sẵn trên các thiết bị điện tử thông minh.
I. Sàn chứng khoán là gì?
Sàn giao dịch chứng khoán là nơi thực hiện các giao dịch chứng khoán trên thị trường. Tại đây, các nhà đầu tư, đầu cơ có thể thực hiện các trao đổi mua, bán, chuyển nhượng các loại chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng khoán phái sinh…
Sàn chứng khoán còn được ví như chợ online, tại đây người mua và người bán gặp nhau và diễn ra rất nhiều các hoạt động trao đổi. Trên sàn chứng khoán cũng hỗ trợ dịch vụ hỗ trợ phát hành các loại chứng khoán hay thu hồi lại chứng khoán. Đây cũng là nơi thực hiện các hoạt động nợ, chi trả cổ tức, lãi suất hay vốn cho các nhà đầu tư.
Sàn giao dịch chứng khoán Việt Nam
Các sản phẩm giao dịch trên sàn chứng khoán cũng rất đa dạng như: cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, các sản phẩm phái sinh, sản phẩm hợp tác đầu tư… Tại thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay, các giao dịch trên sàn diễn ra khá nhộn nhịp và ngày càng mở rộng quy mô.
Nên lựa chọn sàn HoSE, sàn HNX hay sàn UPCOM để mua bán cổ phiếu, là những kiến thức cơ bản khi tham gia vào thị trường chứng khoán, nó quyết định tới mức độ rủi ro, sự minh bạch của các cổ phiếu được giao dịch trên sàn đó.
Thị trường chứng khoán được nhiều nhà đầu tư quan tâm bởi tính linh hoạt, mức độ thanh khoản cao, an toàn, minh bạch và có tiềm năng lớn trong tương lai.
II. Vai trò của các sàn chứng khoán
Sàn giao dịch chứng khoán nắm vai trò quyết định tới các hoạt động giao dịch chứng khoán. Tại đây người mua và người bán có thể gặp nhau và giải quyết được những nhu cầu mua bán của nhau. Nếu không có sàn chứng khoán thì các nhà đầu tư phải đối mặt với rất nhiều rủi ro.
Việc nên lựa chọn cổ phiếu được niêm yết tại sàn nào là điều cần thiết khi bạn tham gia thị trường chứng khoán. Mỗi sàn chứng khoán sẽ có mức độ rủi ro, quy định được niêm yết và cách thức hoạt động khác nhau. Sau đây hãy cùng tìm hiểu những vai trò quan trọng nhất của các sàn chứng khoán Việt Nam nhé!
Sàn chứng khoán là nơi trao đổi các sản phẩm chứng khoán
1. Tạo môi trường giao dịch
Mục đích của các sàn chứng khoán là tạo cơ hội cho người bán và người mua gặp nhau. Các nhà đầu tư sẽ gặp nhau trên sàn và thực hiện các giao dịch mua bán dựa theo nhu cầu và mong muốn của bản thân.
Nếu không có sàn giao dịch chứng khoán thì rất khó để bạn tìm được người mua/người bán sản phẩm chứng khoán của mình. Bên cạnh đó, các sản phẩm chứng khoán giao dịch trên sàn cũng vô cùng đa dạng, giúp cho các nhà đầu tư có thể thực hiện tất cả các giao dịch khác nhau trên sàn.
2. Huy động nguồn vốn
Việc phát hành chứng khoán của các công ty, doanh nghiệp đều có mục đích huy động nguồn vốn lớn. Tạo cơ hội cho việc phát triển quy mô kinh doanh, tăng trưởng thị phần hay phát triển kinh doanh.
Thông qua sàn giao dịch chứng khoán mà các công ty, doanh nghiệp kêu gọi được nguồn vốn lớn từ các nhà đầu tư cá nhân, nhà đầu tư nhỏ lẻ. Vì vậy các công ty đều mong muốn có đủ điều kiện để được lên sàn chứng khoán để có nhiều cơ hội phát triển.
Nguồn kêu gọi vốn hiệu quả cho các doanh nghiệp
3. Mang lại cơ hội lợi nhuận
Các nhà đầu tư trên tham gia thị trường chứng khoán đều có một mục đích là tạo ra lợi nhuận trong tương lai. Đối với các nhà đầu tư ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn cũng đều có mục tiêu gia tăng tài sản đầu tư của mình
Sàn giao dịch chứng khoán sẽ là môi trường lý tưởng giúp bạn gia tăng tài sản của mình trong tương lai. Bởi đây là một thị trường mở, ai cũng có thể tham gia, dù bạn có ít vốn hay nhiều vốn, bạn có nhiều hay ít kinh nghiệm trên thị trường…
Bạn có thể tự mình đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ… một cách tự do. Cách thức đầu tư của mỗi người là khác nhau, vì vậy hãy biết cách đầu tư thông minh để đạt được kỳ vọng tăng trưởng trong tương lai.
4. Thước đo sự phát triển kinh tế
Thị trường chứng khoán còn được gọi là “hàn thử biểu” của nền kinh tế. Thị trường chứng khoán phát triển là dấu hiệu cho thấy sự tăng trưởng kinh tế ngày càng mạnh mẽ của Việt Nam.
Những biến động về giá chứng khoán trên sàn phản ánh rõ nhất khuynh hướng phát triển chung của nền kinh tế. Tất cả các công ty đều bị ảnh hưởng tới các yếu tố chung của thị trường.
III. Các sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất tại Việt Nam
Hiện nay tại Việt Nam đang có 3 sàn chứng khoán tập trung trực thuộc 2 Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội và Hồ Chí Minh. Mỗi Sở đều có những nhiệm vụ tương đối độc lập, hỗ trợ và bổ sung cho nhau, tạo ra một thị trường chứng khoán toàn diện và tổng thể. Và vừa rồi vào ngày 11-12-2021, Sở giao dịch chứng khoán
Việt Nam (VNX) chính thức được thành lập với mục tiêu sẽ sáp nhập 2 Sở vào làm 1.
1. Sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HoSE)
HoSE là tên viết tắt của Hochiminh Stock Exchange, đây là sở giao dịch chứng khoán TP.HCM. HoSE là sàn chứng khoán lớn nhất tại Việt Nam, được thành lập từ năm 2000 và là sàn có sự tham gia của nhiều mã chứng khoán cũng như sự tham gia của cá nhà đầu tư lớn nhất.
Sàn giao dịch chứng khoán HOSE là sàn giao dịch lớn nhất Việt Nam
Sàn chứng khoán HoSE trực thuộc Uỷ ban chứng khoán và quản lý hệ thống các giao dịch chứng khoán được niêm yết tại thị trường Việt Nam. Sàn giao dịch chứng khoán HoSE có mã chứng khoán VN30, đây là mã chứng khoán tham chiếu theo 30 công ty lớn nhất trên thị trường chứng khoán và đây cũng là mã chỉ số cổ phiếu có giá trị nhất thị trường.
VN30 có mức độ an toàn cao, khả năng tăng trưởng đều, vì vậy đây sẽ là sự lựa chọn lý tưởng cho nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu tư dài hạn. Các mã chứng chứng khoán được niêm yết trên sàn HoSE đều rất uy tín, bởi các quy định khi được lên sàn HoSE rất khắt khe nhằm đảm bảo mức độ an toàn cho các nhà đầu tư.
Các giao dịch chứng khoán trên sàn HoSE diễn ra từ 9h - 15h trong ngày từ thứ 2 đến thứ 6, trừ những ngày lễ theo quy định. Tại sàn HoSE, 15 phút đầu tiên là phiên khớp lệnh giá mở cửa trong ngày (ATO), dựa vào khối lượng mua và bán, giá mở cửa sẽ được xác định bởi giá mà tại đó số lượng người mua và người bán gặp nhau là nhiều nhất.
Tại phiên khớp lệnh liên tục diễn ra từ 9h30 - 14h30, trừ thời gian nghỉ trưa. Tiến tới là phiên ATC, phiên khớp lệnh định kỳ xác định giá đóng cửa cho phiên giao dịch của ngày.
2. Sàn chứng khoán Hà Nội (HNX)
HNX là tên viết tắt của Hanoi Stock Exchange. Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội được ra đời năm 2005 và chính thức hoạt động giao dịch năm 2009, sàn chịu trách nhiệm tổ chức quản lý các tài sản chứng khoán. Sàn chứng khoán HNX cũng là sản có mức độ uy tín cao, không có quá nhiều quy định như sàn HoSE, tuy nhiên đây vẫn là sàn chứng khoán lớn tại Việt Nam được nhiều công ty lựa chọn để niêm yết.
Sàn HNX có nhiều mã chứng khoán uy tín, chất lượng
Sàn HNX không có phiên khớp lệnh giá mở cửa mà chỉ có phiên khớp lệnh giá đóng cửa, tuy nhiên sàn HNX sẽ có thêm phiên khớp lệnh sau giờ nhằm đảm bảo tính thanh khoản của thị trường.
Trên sàn HNX cũng cung cấp cho các nhà đầu tư các loại chứng như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng khoán phái sinh…
Sàn HNX và HoSE sẽ có những điểm khác biệt về các cổ phiếu được niêm yết trên sàn như sau:
Sàn HoSE sẽ có những quy định doanh nghiệp phải công khai các khoản nợ đối với các cổ đông lớn, hội đồng quản trị, giám đốc và ban kiểm soát… Trong khi đó trên sàn HNX không có những quy định này
Các công ty được niêm yết trên sàn HoSE đều phải có vốn hoá điều lệ trên 120 tỷ đồng còn đối với sàn HNX thì con số này là 30 tỷ đồng
Để có mã chứng khoán trên sàn giao dịch HoSE thì doanh nghiệp phải có ít nhất 2 năm liên tiếp không lỗ, đồng thời không có các khoản nợ quá hạn 1 năm, không có lỗ luỹ kế tích luỹ tại năm đăng ký lên sàn. Đối với sàn HNX thì chỉ có yêu cầu không lỗ quá hạn 1 năm
Sàn HoSE có quy định cho các công ty niêm yết, nếu đưa thông tin sai quá 4 lần sẽ bị cảnh cáo hoặc nếu không đáp ứng được các yêu cầu về vốn điều lệ, lợi nhuận, tốc độ tăng trưởng… sẽ bị sàn HoSE huỷ đăng ký mã chứng khoán trên sàn.
Qua đây ta cũng thấy, sàn HoSE và HNX sẽ có những điểm khác nhau. Các quy định của sàn HoSE sẽ chặt chẽ hơn sàn HNX.
3. Sàn giao dịch chứng khoán UPCOM
Sàn UPCOM viết tắt của Unlisted Public Company Market, là nơi diễn ra các giao dịch chứng khoán của những mã cổ phiếu không đủ tiêu chuẩn niêm yết trên sàn HoSE, HNX. Sàn UPCOM được ra đời năm 2009 và được quản lý bởi Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội. Khối lượng giao dịch trên sàn UPCOM cũng rất lớn và các quy định cũng dễ hơn.
Sàn Upcom thu hút sự tham gia của nhiều mã chứng khoán tiềm năng
Sàn UPCOM được xây dựng nhằm đáp ứng các nhu cầu về phát triển thị trường tại Việt Nam. Việc gia nhập sàn UPCOM đơn giản và không có nhiều quy định, vì vậy các nhà đầu tư hoạt động trên sàn UPCOM cũng có nhiều rủi ro.
Sàn UPCOM cũng có rất nhiều ưu điểm như:
- Hoạt động công khai, có tính minh bạch và có cam kết về mức độ an toàn, uy tín cho khách hàng tham gia. UPCOM được đánh giá giá là có mức độ uy tín hơn sàn OTC.
- Các nhà đầu tư có thể tiếp cận được nhiều doanh nghiệp tiềm năng nhưng chưa được niêm yết trên sàn HoSE, HNX
- Tạo đòn bẩy cho các nghiệp có thể niêm yết trên sàn HoSE hay HNX
Bên cạnh những ưu điểm thì khi giao dịch trên sàn UPCOM cũng có những nhược điểm như:
- Tính rủi ro cao. Vì mức độ rủi ro cao nên mức giá cũng như thanh khoản của các mã cổ phiếu trên sàn khá thấp. Đây sẽ không phải là khoản đầu tư phù hợp cho những người mới tham gia hay những người đầu tư an toàn.
- Nhiều mã chứng khoán không còn được giao dịch, sự lựa chọn mã chứng khoán hạn chế
- Không phù hợp cho việc đầu tư dài hạn, bởi biên độ dao động lớn, ngây ra nhiều rủi ro trong dài hạn
- Tiêu chuẩn trên sàn UPCOM thấp hơn so với HoSE hay HNX.
IV. Cách mở tài khoản chứng khoán cho nhà đầu tư mới, nhà đầu tư F0
Có hai cách mở tài khoản chứng khoán cho nhà đầu tư mới đó mà mở trực tiếp tại các văn phòng của công ty chứng khoán hoặc mở trực tuyến ngay tại nhà thông qua các ứng dụng tài chính được tích hợp trên các thiết bị di động thông minh.
Tại thị trường Việt Nam, có khoảng 70 công ty chứng khoán đang hoạt động, tuy nhiên mỗi người chơi chứng khoán sẽ chỉ được mở duy nhất một tài khoản giao dịch tại các công ty và tuân thủ theo nguyên tắc và quy định của công ty mở tài khoản.
Cách mở tài khoản chứng khoán đơn giản, nhanh chóng cho các nhà đầu tư mới
Nếu chọn mở trực tiếp tại văn phòng làm việc của các công ty chứng khoán thì sẽ có nhân viên hướng dẫn chi tiết các bước thực hiện.
Còn nếu chọn mở trực tuyến, hãy truy cập vào địa chỉ website chính thức hoặc tải ứng dụng chứng khoán của đơn vị bạn chọn để tiến hành đăng ký. Lưu ý cần chuẩn bị trước CCCD còn hạn sử dụng, các công ty sẽ tiến hành định danh khách hàng trực tuyến thông qua CCCD và nhận diện khuôn mặt bạn.
Ở bước đầu, bạn khai thông tin cơ bản về bản thân như họ tên, email, địa chỉ, số điện thoại, tài khoản ngân hàng.
Bước tiếp theo làm theo yêu cầu định danh khách hàng trực tuyến, gồm gửi ảnh mặt trước mặt sau CCCD, chụp hình selfie trực tiếp.
Sau khi đồng ý điều khoản với đơn vị mở tài khoản bạn đã có thể tạo được tài khoản chứng khoán, tuy nhiên, vẫn cần phải hoàn tất thêm hồ sơ giấy theo yêu cầu của công ty chứng khoán. Mọi chi tiết về bộ hồ sơ này sẽ được công ty chứng khoán gửi qua email mà bạn đã liệt kê, cơ bản gồm hai bản cứng đăng ký mở tài khoản và sử dụng dịch vụ giao dịch chứng khoán với chữ ký đầy đủ và một bản photo CCCD. Bạn có thể gửi qua đường bưu điện tới địa chỉ công ty hoặc người môi giới của bạn.
Sau khi có tài khoản, bạn có thể nạp tiền vào tài khoản rồi bắt đầu thực hiện các giao dịch chứng khoán mà bạn muốn.
V. Các câu hỏi thường gặp về sàn chứng khoán Việt Nam
1. Sàn chứng khoán Việt Nam giao dịch lúc mấy giờ?
Khung giờ giao dịch chứng khoán tại Việt Nam là giờ hành chính, từ thứ Hai đến thứ Sáu hàng tuần, nghỉ hai ngày cuối tuần thứ Bảy và Chủ Nhật cùng các ngày lễ Tết theo quy định của Nhà nước.
Cơ bản, phiên sáng sẽ giao dịch từ 9h đến 11h30 trưa, nghỉ trưa 1 tiếng rưỡi đến 13h, sau đó tiếp tục phiên chiều từ 13h đến 15h chiều thì đóng sàn.
Các sàn chứng khoán HoSE, HNX và UPCOM sẽ giao dịch giờ khác nhau:
Sàn HoSE giao dịch từ 9h sáng đến 14h45 từ là 2h45 chiều. Còn sàn HNX và UPCOM sẽ giao dịch từ 9h sáng đến 15h từ 3h chiều.
Ngoài ra thì giờ giao dịch chứng khoán còn dựa theo các phương thức giao dịch nữa, như phương thức khớp lệnh định kỳ, phương thức khớp lệnh liên tục, phương thức khớp lệnh thỏa thuận… Các lệnh khác nhau cũng sẽ được ưu tiên thời gian giao dịch thực hiện lệnh khác nhau.
Thông tin về thời gian giao dịch trên sàn chứng khoán Việt Nam
2. Điều kiện tham gia giao dịch trên sàn chứng khoán Việt Nam?
Chỉ cần bạn có tài khoản chứng khoán và có tiền trong tài khoản thì bạn có thể tham gia bất cứ giao dịch mua/bán nào mà bạn muốn trên sàn chứng khoán Việt Nam.
3. Cách lựa chọn sàn chứng khoán uy tín?
Thứ nhất, chọn những sàn chứng khoán đã có tiếng trên thị trường, nguồn gốc công ty rõ ràng, đội ngũ chuyên gia có kiến thức và kinh nghiệm dày dặn. Ví dụ tại Việt Nam là HoSE, HNX và UPCOM, hoặc lựa chọn giao dịch thông qua các công ty chứng khoán uy tín như SSI, VNDirect, VPS, VCBS, FPT…
Thứ hai, bảo mật của sàn cực tốt, vì chỉ cần lộ thông tin của khách hàng thì thiệt hại chắc chắn là vô cùng khủng khiếp, do khối lượng giao dịch cổ phiếu mỗi ngày là rất lớn, dẫn đến giá trị giao dịch cũng cực kỳ cao.
Thứ ba, nền tảng tích hợp nhiều công cụ tiện cho quá trình giao dịch trên ứng dụng di động hoặc website. Giao diện dễ nhìn, thao tác mượt mà, ít hoặc hiếm khi lỗi hệ thống, không bị hiện tượng đơ, giật lag.
Tiếp theo, cách nạp/rút tiền đơn giản, nhiều trường hợp nạp thì dễ nhưng rút ra lại khó;
Sàn nên có đa dạng mã chứng khoán để nhà đầu tư có nhiều lựa chọn, đa dạng hóa việc đầu tư;
Sàn giao dịch không ôm lệnh, phí hoa hồng, phí đăng ký tài khoản, chênh lệch giá mua và giá bán thấp (spread thấp có nghĩa là nguồn thu của sàn thấp nên mức phí mà các nhà đầu tư cần phải trả cũng thấp).
Dịch vụ chăm sóc khách hàng nhanh chóng và tốt, tư vấn viên luôn hỗ trợ giải quyết các vấn đề phát sinh một cách nhiệt tình cho khách hàng.
Cách giúp nhà đầu tư lựa chọn được sàn chứng khoán uy tín
4. Giao dịch trên sàn chứng khoán có mất phí không?
Giao dịch trên sàn chứng khoán có mất phí. Nhà đầu tư mua/bán cổ phiếu qua công ty chứng khoán sẽ mất khoảng từ 0.1 - 0.35%/giá trị giao dịch. Ngoài ra, còn phí môi giới chứng khoán, phí mở tài khoản, phí sử dụng ứng dụng, phí lưu ký chứng khoán, phí giao dịch ngoài sàn, phí thông báo về tin nhắn, phí ứng trước tiền bán chứng khoán… Mỗi đơn vị sẽ có một khoản phí riêng và mức phí không giống nhau, nhà đầu tư cần tham khảo kỹ trước khi quyết định tham gia vào sàn nào, sàn nào có phí thấp hơn mà vẫn uy tín thì nên tham gia.
TOPI mong rằng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về thị trường giao dịch chứng khoán cũng như lựa chọn được cho mình sàn chứng khoán phù hợp, uy tín nhất. TOPI chúc các bạn thành công!
Xem thêm: TOP 10 công ty chứng khoán lớn nhất Việt Nam hiện nay
