Mô hình vai đầu vai là mô hình được các nhà đầu tư sử dụng rất nhiều trong phân tích kỹ thuật chứng khoán, tiền ảo… Mô hình giúp nhà đầu tư dự đoán được gần chính xác nhất xu hướng biến động giá, từ đó cắt lỗ và chốt lời một cách hiệu quả nhất. Vậy mô hình vai đầu vai là gì, cách giao dịch ra sao thì tốt nhất?
1. Mô hình vai đầu vai là gì?
Mô hình vai đầu vai (tiếng Anh: Head and Shoulders) là một mô hình giá dự báo sự đảo chiều của giá trong tương lai.
Nhà phân tích thị trường tài chính nổi tiếng - ông John Murphy nói rằng mô hình vai đầu vai là một trong những mô hình đáng tin cậy nhất. Nó được xem như là cơ sở hình thành của các mô hình khác, chẳng hạn như mô hình đảo chiều cũng được xem là một biến thể của mô hình vai đầu vai.
Mô hình vai đầu vai xuất hiện trong phân tích thị trường chứng khoán
Lợi ích từ mô hình:
- Mô hình vai đầu vai giúp các nhà đầu tư dự đoán được gần chính xác nhất về xu hướng biến động giá của chứng khoán, từ đó họ có thể xác định được khoảng giá để đưa ra mục tiêu lợi nhuận tốt nhất và hạn chế rủi ro.
- Nhìn vào đỉnh và đáy giá của mô hình, nhà đầu tư có thể đặt lệnh chốt lời và cắt lỗ nhanh chóng và hiệu quả.
- Đồng thời, người chơi cũng có thể đưa ra nhận định xu hướng tăng/giảm của cổ phiếu trong giai đoạn kế tiếp.
Bất cập của mô hình là xu hướng đảo chiều quá mạnh, tác động đến biến động giá theo cùng một hướng.
2. Đặc điểm và các yếu tố cấu thành mô hình vai đầu vai
Mô hình vai đầu vai được mô tả dưới dạng biểu đồ đường cơ sở có 3 đỉnh: 2 đỉnh bên ngoài có chiều cao gần bằng nhau, đỉnh ở giữa là cao nhất.
Các yếu tố cấu thành mô hình vai đầu vai gồm: vai trái, đầu ở giữa, vai phải và đường viền cổ. Tùy thuộc vào hướng của các yếu tố mà biểu đồ sẽ hình thành xu hướng giảm giá và tăng giá khác nhau. Ngoài các yếu tố trên thì còn có khối lượng, sự đột phá, mục tiêu giá và hỗ trợ biến thành kháng cự cũng góp phần vào sự ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.
Đặc điểm giúp nhận dạnh mô hình vai đầu vai trong giao dịch chứng khoán
Đầu tiên phải thiết lập một xu hướng tăng, vì không có xu hướng tăng để đảo ngược thì sẽ không có mô hình đảo chiều Đầu và Vai.
Vai trái: Vai trái sẽ tạo thành đỉnh, đánh dấu điểm cao của xu hướng tăng. Khi đã tạo đỉnh, sự sụt giảm sẽ xảy ra ngay sau đó (nghĩa là thị trường có sự điều chỉnh giảm tạo đáy) để hình thành vai hoàn chỉnh. Đáy thứ nhất thường hay nằm trên đường xu hướng, vẫn giữ xu hướng tăng.
Đầu ở giữa: Từ điểm đáy của vai trái, một đợt tăng giá sẽ vượt qua mức cao nhất của vai trái và tạo đỉnh, đỉnh lúc này cao hơn đỉnh của vai trái. Đạt đỉnh xong thì giá lại bắt đầu điều chỉnh đi xuống tạo đáy thứ hai, bằng với đáy thứ nhất. Hai đáy này nối với nhau tạo thành đường viền cổ. Đáy thứ hai có xu hướng phá vỡ đường xu hướng tăng.
Vai phải: Từ đáy thứ hai, giá sẽ tăng để tạo đỉnh ngang bằng với đỉnh vai trái sau đó sẽ sụt giảm, phá vỡ đường viền cổ và dự báo xu hướng giá đi xuống.
Đường viền cổ: đây là yếu tố rất quan trọng của mô hình. Như đã nói ở trên, đáy của vai trái với đáy của đầu nối lại tạo thành đường viền cổ. Vậy nên, đường viền cổ có thể dốc lên, dốc xuống hoặc nằm ngang tùy thuộc vào hai điểm đáy.
Đường viền cổ được xem là mức kháng cự để nhà đầu tư tìm kiếm đầu và vai tăng giá. Họ đợi giá phá vỡ các mốc này trước khi thực hiện giao dịch mua bán. Khi dự đoán mô hình vai đầu vai giảm giá, đường viền cổ được xem là mức hỗ trợ.
Xem thêm:
https://topi.vn/mo-hinh-nen-dao-chieu.html
3. Các loại mô hình vai đầu vai trong chứng khoán
Hiện nay có hai loại mô hình vai đầu vai được sử dụng trong phân tích chứng khoán là mô hình vai đầu vai thuận và ngược.
Mô hình vai đầu vai thuận
Hình: Mô hình vai đầu vai thuận hoàn chỉnh, với điểm đỏ là điểm bán
Theo xu hướng tăng, được hình thành từ 3 đỉnh trong đó đỉnh cao nhất là đỉnh đầu, hai bên là đỉnh vai trái và vai phải sêm sêm nhau, đường viền cổ được nối từ điểm đáy của vai trái và đầu.
Hai vùng vai và vùng đầu mà giá di chuyển báo hiệu sự đảo chiều của thị trường. Vai trái hình thành khi giá tăng và nhanh chóng xuống đáy, đầu ở giữa cũng nhanh chóng tăng tạo đỉnh rồi giảm, và tiếp tục tạo vai thứ hai - vai phải, sự sụt giảm cũng tương tự như vai trái, thường thì có sự thoái lui nhẹ đi lên hoặc đi ngang qua chuyển động giá.
Mô hình vai đầu vai thuận hoàn chỉnh đưa ra tín hiệu đảo chiều từ thị trường, khi giá giảm một lần nữa sau đó phá vỡ dưới đường viền cổ.
Mô hình vai đầu vai ngược:
Mô hình vai đầu vai ngược là dạng đảo ngược của mô hình vai đầu vai thuận, theo xu hướng giảm.
Mô hình vai đầu vai ngược trong phân tích chứng khoán
Trong mô hình vai đầu vai ngược, giá cổ phiếu sẽ giảm thành ba mức thấp cách nhau bởi hai giai đoạn tăng giá tạm thời.
Phần đầu của mô hình là đáy giữa, đáy thấp nhất, trong khi đáy của hai vai cao hơn. Sau khi vai phải hình thành, giá sẽ phục hồi một lần nữa, phá vỡ đường viền cổ và xu hướng giảm bị đảo ngược.
Cách giao dịch với mô hình vai đầu vai
Khi mô hình vai đầu vai xuất hiện thì tinh thần chung sẽ là BÁN ra.
Quan trọng nhất trong giao dịch theo mô hình vai đầu vai là nhà đầu tư cần phải kiên nhẫn chờ mô hình hoàn chỉnh, chờ đến khi giá phá vỡ đường viền cổ rồi mới bán. Một vài trường hợp không hình thành đầy đủ khiến nhà đầu tư lầm tưởng và phạm sai lầm.
Trên thị trường cơ sở, nếu không nắm giữ cổ phiếu thì nên đứng ngoài chờ dịp khác hoặc tìm cổ phiếu khác;
Nếu sở hữu cổ phiếu đó thì nhà đầu tư nên bán luôn.
Trên thị trường chứng khoán phái sinh, quyền chọn hoặc Forex, nhà đầu tư có thể lựa chọn bán khống. Điểm bán tốt nhất là khi giá phá vỡ đường viền cổ.
Cách chốt lời, dừng lỗ trong mô hình vai đầu vai:
Cách 1: Bán ra khi giá phá vỡ đường viền cổ, vì lúc này giá xác định chắc chắn đảo chiều.
Cách 2: Bán ra khi giá phá vỡ đường viền cổ đồng thời đảo chiều lại lần nữa.
Mô hình vai đầu vai hoàn chỉnh là khi đường giá phá vỡ đường viển cổ, nhà đầu tư không thể cắt lãi ở điểm đầu hay vai phải vì lúc đó mô hình chưa hoàn chỉnh. Một số nhà đầu tư mạo hiểm đợi thêm một phiên phục hồi rồi mới cắt lỗ, tuy nhiên chỉ khi phiên phục hồi xảy ra thì mới có thể làm điều này nếu không thì sẽ lỗ lớn.
Lưu ý:
Các mô hình không đúng 100%, không phải lúc nào cũng giao dịch tốt, nhà đầu tư nên có kế hoạch ứng biến với tình hình bất ngờ của thị trường, ví dụ vì một sự kiện không thể đoán trước mà đáy vai cực thấp từ đó mục tiêu giá tính toán ban đầu cũng khó đạt được.
Các mô hình vai đầu vai mang tính chủ quan nhận định của các nhà đầu tư, nên nhận diện hình dáng cũng khác nhau. Vì thế phải thật tỉnh táo xem xét kết hợp các chỉ báo kỹ thuật khác để xác nhận tín hiệu đảo chiều trước khi thực hiện giao dịch.
Mô hình vai đầu vai là một mô hình khá ổn định trong tất cả các mô hình đảo chiều, bởi vậy hiểu biết và áp dụng đúng có thể giúp nhà đầu tư nhận biết được các cổ phiếu tiềm năng đồng thời chốt lời hiệu quả. Hi vọng các thông tin ở trên phần nào đã giúp các nhà đầu tư có cái nhìn khách quan nhất về mô hình này.
