Gần đây, giá vàng trong nước (vàng nhẫn, vàng miếng SJC) và vàng thế giới liên tục lập đỉnh, thu hút sự chú ý của đông đảo nhà đầu tư và người dân. Vì sao giá vàng tăng phi mã? Dựa trên phân tích tình hình kinh tế, chính trị, xã hội trong nước và quốc tế, TOPI sẽ giúp bạn tìm hiểu lý do và dự đoán xu hướng giá trong thời gian tới.
Những nguyên nhân làm tăng giá vàng thế giới
Giá vàng thế giới là yếu tố nền tảng tác động mạnh mẽ đến giá vàng trong nước. Có nhiều lý do khiến kim loại quý này trở thành "tài sản trú ẩn an toàn" trong bối cảnh hiện nay:
Bất ổn địa chính trị và xung đột toàn cầu
Các cuộc xung đột kéo dài như Nga – Ukraine, cùng với những điểm nóng mới nổi như tình hình ở Trung Đông, chiến tranh giữa Iran và Israel đã tạo ra sự bất định lớn trên thị trường tài chính. Nhà đầu tư có xu hướng chuyển dòng tiền vào vàng để bảo toàn giá trị tài sản khi các kênh đầu tư rủi ro hơn như chứng khoán hoặc bất động sản bị ảnh hưởng tiêu cực.
Sự cạnh tranh chiến lược gia tăng giữa các cường quốc cũng là một yếu tố khiến giới đầu tư lo ngại về sự ổn định của hệ thống kinh tế toàn cầu.
Lý giải nguyên nhân khiến giá vàng tăng
Chính sách tiền tệ và lãi suất
Việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) giữ nguyên lãi suất USD cho thấy lộ trình chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương lớn còn khó lường. Mặc dù USD mạnh lên có thể kìm hãm đà tăng của vàng phần nào, nhưng kỳ vọng về việc Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong tương lai vẫn là động lực lớn cho giá vàng. Lãi suất thấp hơn làm giảm chi phí cơ hội khi nắm giữ vàng (một tài sản không sinh lời).
Nhiều ngân hàng trung ương trên thế giới (như Trung Quốc, Ba Lan, Czech) đang đẩy mạnh mua vàng để bổ sung dự trữ ngoại hối. Đây là một động thái chiến lược nhằm đa dạng hóa tài sản và giảm sự phụ thuộc vào đồng USD, đặc biệt trong bối cảnh địa chính trị căng thẳng. Nhu cầu lớn từ các tổ chức tài chính lớn này tạo áp lực tăng giá đáng kể cho vàng.
=> Cập nhật giá vàng ngày hôm nay để nắm bắt thông tin giá vàng mới nhất, chính xác nhất.
Lo ngại về suy thoái kinh tế và chính sách thuế quan
Ngân hàng Nhà nước đã chỉ ra rằng tâm lý kỳ vọng giá thế giới tiếp tục tăng còn do các chính sách thuế quan của Mỹ (ví dụ: Tổng thống Donald Trump công bố mức thuế đối ứng cao) dự kiến tác động tiêu cực đến kinh tế toàn cầu. Những động thái này có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế, khiến nhà đầu tư tìm đến vàng như một nơi "neo đậu" an toàn.
Các cú sốc giá cả hàng hóa và lạm phát dai dẳng ở một số nền kinh tế cũng thúc đẩy nhu cầu nắm giữ vàng như một biện pháp chống lạm phát.
Đồng đô la Mỹ suy yếu
Đô la Mỹ (USD) và giá vàng luôn có mối quan hệ nghịch đảo, do đó, khi đồng USD suy yếu, vàng trở nên rẻ hơn đối với các nhà đầu tư nắm giữ các loại tiền tệ khác, từ đó thúc đẩy nhu cầu thu mua và đẩy giá lên. Đây cũng được xem là một lý do quan trọng đẩy giá vàng lên cao.
Xu hướng tăng giá vàng trong 5 năm gần nhất
Lo ngại lạm phát gia tăng
Lạm phát gia tăng làm xói mòn giá trị của các loại tiền tệ truyền thống và khiến nhà đầu tư tìm đến vàng như một nơi lưu trữ giá trị là một điểm cộng lớn. Vàng từ lâu đã được coi là hàng rào chống lại lạm phát. Do đó, lạm phát tăng khiến nhà đầu tư chuyển sang vàng như tài sản trú ẩn khiến cho vàng tăng giá.
Tìm hiểu thêm:
Nhu cầu mua vào của nhà đầu tư cá nhân và tổ chức
Các quỹ đầu tư, nhà đầu tư cá nhân và các ngân hàng trung ương tăng cường mua vàng tích trữ, đây cũng là một trong những lý do khiến cầu tăng đột biến làm cho giá vàng tăng vọt.
Chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng
Việc giải thích rõ hơn rằng lãi suất thấp hơn làm giảm chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng (một tài sản không sinh lời) là rất hữu ích. Khi lãi suất tiết kiệm hoặc lợi suất trái phiếu thấp, việc giữ vàng trở nên hấp dẫn hơn.
Nguyên nhân khiến vàng trong nước ngày càng đắt đỏ
Trong khi giá vàng thế giới tăng, việc giá vàng trong nước cũng tăng theo, tuy nhiên chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới quá cao, đặc biệt là vàng miếng SJC. Đây là một vấn đề phức tạp phản ánh những đặc thù của thị trường Việt Nam.
Sau nhiều nỗ lực can thiệp của Chính Phủ, chênh lệch giá vàng SJC và vàng thế giới đã thu hẹp, từ mức 15 - 18 triệu xuống còn 3 - 5 triệu đồng/lượng vào cuối năm 2024. Thậm chí, trong 3 tháng đầu năm 2025, mức chênh này chỉ còn trên dưới 1 triệu đồng/lượng.
Tuy nhiên, từ tháng 4 trở đi, do chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ cùng xung đột chính trị căng thẳng ở nhiều quốc gia, tâm lý đầu cơ khiến cho giá vàng trong nước tăng đột biến, chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới tăng cao trở lại.
Nguồn cung vàng hạn chế
Nhiều chuyên gia cho rằng, nguyên nhân cốt lõi là nguồn cung vàng miếng trên thị trường chưa được tăng thêm trong vài năm trở lại đây. Theo Ngân hàng Nhà nước, thị trường thiếu nguồn cung khiến giá neo cao. Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng đã tạo ra sự độc quyền trong sản xuất và phân phối vàng miếng, khiến nguồn cung trở nên khan hiếm khi nhu cầu tăng vọt.
Giá vàng trong nước tăng kéo giá vàng trong nước tăng theo
Việc các doanh nghiệp kinh doanh vàng hạn chế lượng bán ra (ví dụ: Bảo Tín Minh Châu chỉ bán tối đa 1 chỉ vàng tròn, SJC chỉ bán 1 lượng vàng miếng SJC hoặc 1 chỉ vàng nhẫn) cho thấy sự khan hiếm này đang rất rõ rệt.
Tâm đầu cơ do kỳ vọng tăng giá
Tâm lý kỳ vọng giá vàng tiếp tục tăng rất mạnh trong dân chúng, đặc biệt khi thấy giá thế giới liên tục phá kỷ lục. Tâm lý "sợ bỏ lỡ" (FOMO) và niềm tin rằng vàng sẽ tiếp tục lên giá khiến người dân sẵn sàng xếp hàng mua, bất chấp giá trong nước đã "đắt đỏ vô lý" so với thế giới (chênh lệch 17,2 triệu đồng/lượng với SJC và 12-15 triệu đồng/lượng với vàng nhẫn)
Ngân hàng Nhà nước cũng không loại trừ khả năng có một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng biến động thị trường để đầu cơ, thổi giá, trục lợi. Khi nguồn cung khan hiếm và nhu cầu cao, việc thao túng giá dễ dàng xảy ra hơn.
Chênh lệch giữa vàng miếng SJC và vàng nhẫn
Sự chênh lệch cao giữa vàng miếng SJC và vàng nhẫn (3-5 triệu đồng/lượng) cho thấy thị trường vàng miếng SJC bị ảnh hưởng mạnh hơn bởi yếu tố khan hiếm nguồn cung và tâm lý đầu cơ. Vàng nhẫn có nhiều thương hiệu hơn và nguồn cung có phần linh hoạt hơn dù vẫn còn hạn chế.
Vàng có tiếp tục tăng giá trong thời gian tới?
Căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông (giữa Israel và Iral) đã đẩy vàng lên vị thế 'tài sản trú ẩn' số một. Giá vàng trong nước cũng tăng theo xu hướng thế giới khiến nhiều nhà đầu tư đặt ra câu hỏi “Liệu vàng có tiếp tục tăng giá trong thời gian tới”?
Ông Daniel Pavilonis - chuyên gia môi giới hàng hóa cấp cao tại RJO Futures đã phân tích chuyên sâu và đưa ra nhận định về mối tương quan giữa giá dầu và giá vàng trong các đợt xung đột tại Trung Đông trong quá khứ để đưa ra dự báo và cho rằng có thể dùng diễn biến giá dầu như một chỉ báo cho giá vàng bởi cả hai đều là công cụ phòng ngừa lạm phát và đều chịu ảnh hưởng bởi lợi suất trái phiếu.
Khi xung đột mới diễn ra, giá vàng và dầu tăng vọt nhưng rất nhanh sau đó đã được điều chỉnh giảm. Theo ông, để phá vỡ đỉnh cũ cần phải có sự leo thang hơn nữa.
Ông cũng đưa ra lời khuyên cho các nhà đầu tư rằng nên xem xét giảm bớt vị thế của vàng vào thời điểm này và tìm kiếm cơ hội từ các kim loại quý khác như bạc, bạch kim và palladium.
Alex Kuptsikevich - chuyên gia phân tích thị trường cấp cao tại FxPro cho biết: Giai đoạn từ năm 2022 đến 2024, các ngân hàng trung ương đã tăng cường mua vàng với số lượng hơn 1.000 tấn/năm. Cuối năm ngoái, tổng dự trữ vàng đạt 36.000 tấn - tiệm cận mức kỷ lục 38.000 tấn được thiết lập vào năm 1965. Nhu cầu thu mua không ngừng nghỉ này đã đẩy tỷ trọng giá trị vàng trong dự trữ ngoại hối lên 20%. HIện nay, kim loại quý này đã vượt qua tỷ trọng 16% của đồng Euro và chỉ xếp sau đồng USD với 46%.
Sự suy yếu của đô la Mỹ và lợi suất trái phiếu kho bạc giảm cũng là yếu tố hỗ trợ giá vàng. Các sự kiện địa chính trị cũng góp phần đẩy giá vàng lên cao.
Kuptsikevich cũng đưa ra dự báo: Tương lai của giá vàng sẽ phụ thuộc vào diễn biến xung đột mới ở Trung Đông, nhà đầu tư cần linh hoạt khi nắm thời cơ, đặc biệt khi giá tiệm cận ngưỡng 3.400 USD/ounce.
Như vậy, với mức độ biến động lớn của giá vàng như hiện nay, người dân và nhà đầu tư cần hết sức thận trọng. Việc mua vàng cần dựa trên mục tiêu đầu tư dài hạn hoặc tích trữ tài sản, thay vì "lướt sóng" ngắn hạn, vì rủi ro thua lỗ rất cao khi chênh lệch giá trong nước và thế giới còn quá lớn.
TOPI sẽ tiếp tục cập nhật diễn biến và xu hướng giá vàng trong thời gian tới. Hãy theo dõi chúng tôi để biết thêm nhiều thông tin hữu ích!
Xem thêm:
Cách bán vàng không bị lỗ: Kinh nghiệm đầu tư vàng hiệu quả
Chuẩn bị tinh thần đối mặt với rủi ro để vững vàng trước mọi biến cố
