Xin chào các anh chị của cộng đồng VWA. Em là du học sinh ngành Tài chính bên Đài Loan. Em có trading thị trường Việt Nam và Đài Loan được 2 năm. Em được inspired bởi bài dự thi của bạn Lê Ngọc Thanh Thủy nên cũng muốn đóng góp trải nghiệm giao dịch của em trên thị trường Đài Loan, mong mọi người đón nhận (Đây cũng là một bài reflection và plan cho năm tới 2021). Bài viết gồm 3 phần:
1. Góc nhìn của em về thị trường cổ phiếu Đài Loan
Đài Bắc được các báo tây Bloomberg, Business Insider đánh giá là “thành phố giàu ngầm của châu Á”. Họ có thể không chú ý nhiều về nhà cửa, xe cộ hay quần áo nhưng lại sở hữu nhiều tài sản, dù lãi suất ngân hàng chỉ khoảng 1-2%. Họ rất chú trọng về đầu tư từ khi còn trẻ. Đến khi về già thì các cụ có rất nhiều fixed income, bảo hiểm, etc. Các cụ vẫn giao dịch rất hăng, xem TV về cổ phiếu hàng ngày, năm COVID này ko biết các cụ là F0 hay Fn nữa.
Thị trường cổ phiếu Đài Loan có vốn hóa gấp khoảng 10 lần Việt Nam nhưng vẫn dc đánh giá là nhỏ trong khu vực, các thầy của em đánh giá là thị trường/ kỹ thuật tài chính của Đài Loan vẫn thua thế giới rất xa. Họ công khai dữ liệu minh bạch và có nhiều sản phẩm tài chính mà Việt Nam chưa có. Họ không cho người nước ngoài dùng margin, giao dịch 1000 cổ là đơn vị bé nhất. Thông thường CP thanh khoản giao dịch cao thì từ trên khoảng trên 20 điểm, tức là một lần giao dịch mua/bán sẽ khoảng hơn 16 triệu VND. Ngoài ra các app broker rất tiện lợi vì tích hợp đầy đủ các công năng và thông tin cần thiết cho giao dịch, nhà đầu tư cá nhân gần như không phải dùng đến máy tính.
2. Trải nghiệm trading thị trường Đài Loan và các bài học rút ra:
- Năm vừa qua là 1 năm trading tích cực của em trên thị trường Đài Loan vì thị trường Đài Loan cũng hưởng lợi như Việt Nam vì là nước chống dịch tốt. Hơn nữa thị trường Đài Loan với đa số là các công ty công nghệ lớn như TSMC, Foxconn, Mediatek, Asus,... nên cũng được hưởng trend cổ phiếu tech. Thị trường Đài Loan đã bật lên gần gấp đôi so với đáy vào tháng 03/2020, rất giống VN- Index.
- Em trade ngắn hạn (vì còn là học sinh nên rút vốn thường xuyên), chủ yếu là xem lợi nhuận, phân tích kỹ thuật MA, nến, và vùng kháng cự của các cổ phiếu . Em dù biết tiếng Trung nhưng cũng chỉ xem tin tức, lười tìm hiểu kỹ thông tin về báo cáo tài chính hay mô hình kinh doanh của công ty. Đây là điểm cần phải cải thiện trong tương lai vì mô hình kinh doanh và dòng tiền thật sự quan trọng.
- Cả năm 2020 em lãi được 10%. Lợi nhuận chính là khi đầu năm ăn sóng của công ty dược/ sản phẩm y tế và cuối năm là sóng của cty tech. Em lãi cũng nhanh vì chỉ xem dòng tiền, phân tích kỹ thuật và theo trend nên khi bị mất cũng rất nhanh vì chỉ lo bắt đáy mà không chú ý dòng tiền đã dịch chuyển ra khỏi cổ phiếu đó rồi. Kết quả là cổ phiếu thủng đáy và có lẽ còn lâu nữa mới về lại mức đã mua.
- Bài học về kiểm soát vốn và rủi ro: như anh Long Phan đã chia sẻ trên VTV3 mình là nhà đầu tư cá nhân nên không thể đầu tư hay chịu rủi ro lớn như nhà đầu tư tổ chức. Chịu lỗ vốn khi còn là sinh viên là 1 trải nghiệm khá mệt nhọc. Có lần em lỡ ấn nhầm nút mua vào thay vì bán ra khi đang cắt lỗ khiến danh mục của em lỗ đến 20% và phải vay thêm bạn bè để bù vào tài khoản nếu không sẽ phải đền bù hợp đồng với cty chứng khoán (họ cho phép mua cổ phiếu trước và bù vốn thêm vào hôm sau).
- Tìm hiểu kỹ về luật/ quy định: Khi đi làm quỹ đầu tư bên này họ nghiêm cấm mình/ người thân của mình giao dịch bất cứ gì liên quan đến cổ phiếu để tránh giao dịch đen/nội gián. Em đã ko tìm hiểu kỹ quy định này nên còn kẹt cổ phiếu trong tài khoản chưa bán hết, đợi khi nào hết thực tập mới bán dc :’(
- Kinh nghiệm từ đồng nghiệp: Rất khó để đoán được giá chính xác của 1 cổ phiếu vì giá chịu tác động của rất nhiều yếu tố như cung cầu, lãi suất, lạm phát, dòng tiền,... thay vào đó hay dự đoán trend của cổ phiếu theo các mốc thời gian ngắn dài hạn phù hợp với nhu cầu vốn và lợi nhuận. Cổ phiếu giống như là nước, để không thì không có giá trị, nước phải chảy và cổ phiếu phải có giao dịch thì mới có giá trị, và nhà đầu tư là người tác động lên dòng chảy đó.
3. Plan cho năm tới
Đài Loan trở thành con rồng châu Á những năm 80 và rất nhiều người Đài Loan nhận định “Việt Nam bây giờ rất giống Đài Loan của 30 năm trước”. Họ nhìn nhận dân Việt Nam rất chịu khó làm ăn và Việt Nam đang có cơ hội phát triển nhất ASEAN, rất nhiều nhà đầu tư Đài Loan đang muốn đầu tư vào thị trường Việt Nam. Hiện giờ GDP đầu người ở VN là khoảng 3500 USD và của Đài Loan là khoảng 27000 USD (theo IMF). Hãy thử tưởng tưởng đến ngày Việt Nam có GDP đầu người như Đài Loan thì chỉ số chứng khoán sẽ là bao nhiêu?
Em hiện đang thực tập cho quỹ đầu tư của tập đoàn tài chính lớn bên Đài Loan. Họ đã nhìn ra được cơ hội đầu tư và bắt đầu đầu tư mạnh vào thị trường Việt Nam. Mục tiêu trong năm tới của em là thi lấy bằng, thực hành nhiều chiến thuật chọn cổ phiếu và trading hơn, hiểu biết sâu rộng hơn về các ngành và các cổ phiếu trên thị trường Việt Nam và Đài Loan, cố gắng hết sức cho công việc mà nói quá lên là góp phần đem vốn về cho nước nhà.
Em xin hoan nghênh mọi lời đóng góp ý kiến và cảm ơn các anh/chị đã đọc.
Tác giả: Phạm Tiến Trung