Người lao động bị mất việc, bạn có thể làm bảo hiểm thất nghiệp để nhận trợ cấp trong giai đoạn khó khăn. Tìm hiểu các loại giấy tờ cần chuẩn bị, cách nộp hồ sơ nhận bảo hiểm thất nghiệp và những đối tượng được hưởng trợ cấp nhé.
Bảo hiểm thất nghiệp là gì?
Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) hay trợ cấp thất nghiệp là quyền lợi thiết thực khi người lao động đóng bảo hiểm xã hội chẳng may mất việc làm. Khi mất đi nguồn thu nhập từ lương, BHTN đóng vai trò như một phao cứu sinh tài chính, giúp người lao động vượt qua thời kỳ khó khăn khi thất nghiệp.
Chế độ này không chỉ giúp bù đắp một phần thu nhập mà còn hỗ trợ đào tạo nghề và tìm kiếm việc làm mới cho người lao động thông qua Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.
Bảo hiểm thất nghiệp giúp người lao động có khoản trợ cấp lúc mất việc
Ai bắt buộc phải đóng bảo hiểm thất nghiệp?
Để được hưởng trợ cấp thất nghiệp, bạn cần tham gia đóng bảo hiểm thất nghiệp. Theo quy định tại Điều 43 Luật Việc làm 2013, đối tượng bắt buộc tham gia BHTN gồm có:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) hoặc hợp đồng làm việc (HĐLV) có xác định thời hạn, không xác định thời hạn, lao động mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng.
- Người sử dụng lao động tham gia BHTN gồm các doanh nghiệp, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân có thuê mướn lao động, các cơ quan, đơn vị thuộc Nhà nước…
Người đang hưởng lương hưu, giúp việc gia đình không phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp, do đó cũng không thuộc đối tượng được hưởng trợ cấp này.
Người đóng bảo hiểm từ 3 tháng trở lên sẽ được hưởng BH thất nghiệp
Hồ sơ, giấy tờ cần chuẩn bị để làm bảo hiểm thất nghiệp
Hiện nay, có 2 hình thức nộp hồ sơ BHTN là nộp trực tiếp và nộp online, mỗi hình thức đăng ký sẽ cần những loại giấy tờ khác nhau. Dưới đây là các loại giấy tờ cơ bản, bắt buộc cần có:
- Đơn đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp (mẫu do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định).
- HĐLV/HĐLV đã hết hạn hoặc đã hoàn thành công việc; Quyết định thôi việc; sa thải; kỷ luật buộc thôi việc; Thông báo hoặc thỏa thuận chấm dứt HĐLĐ (Bản chính hoặc bản sao có chứng thực).
- Người lao động tham gia BH thất nghiệp theo quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 43 Luật Việc làm cần cung cấp giấy tờ xác nhận về việc chấm dứt HĐLĐ có thời hạn từ đủ 3 tháng đến dưới 12 tháng hoặc hợp đồng theo mùa vụ.
- Sổ bảo hiểm xã hội (bản chính)
Trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị của người sử dụng lao động, tổ chức BHXH thực hiện xác nhận về việc đóng BHTN và trả sổ BHXH cho người lao động. Đối với người làm việc trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp thuộc Bộ Công an, Bộ Quốc phòng thì thời hạn nhận sổ là trong vòng 30 ngày.
Hướng dẫn nộp hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp trực tiếp và online
Quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ đăng ký hưởng trợ cấp thất nghiệp
Người lao động hoàn thiện hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp và gửi đến Trung tâm dịch vụ việc làm.
Trung tâm có trách nhiệm tiếp nhận, kiểm tra, thẩm định hồ sơ và trả lời, nếu hồ sơ không đủ thì lập Phiếu từ chối gửi cho người nộp trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và nêu rõ lý do. Nếu hồ sơ đầy đủ, trung tâm tiến hành thẩm định và gửi lên Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Hà Nội xem xét.
Có thể nộp hồ sơ đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp online hoặc trực tiếp
Sở Lao động-Thương binh và Xã hội Hà Nội xem xét, ký duyệt và trả Quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp cho người lao động trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia.
Thời điểm hưởng trợ cấp thất nghiệp được tính từ ngày thứ 16, kể từ ngày nộp đủ hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp và được chấp nhận.
Trong thời gian đang hưởng trợ cấp thất nghiệp, người lao động phải đến Trung tâm dịch vụ việc làm thông báo về việc tìm việc làm. Nếu chưa tìm được việc mới thì người lao động cần kê khai về quá trình tìm kiếm việc làm theo mẫu ở trung tâm để tiếp tục nhận ở tháng tiếp theo.
Nếu người lao động không đến Trung tâm dịch vụ việc làm, trễ ngày hẹn và không có lý do chính đáng khi thông báo về việc tìm việc làm thì tháng đó sẽ không nhận được tiền trợ cấp.
Nộp hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp trực tiếp ở đâu?
Để được giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp, trong vòng 3 tháng kể từ ngày dấm dứt hợp đồng lao động/làm việc mà người lao động chưa có việc làm mới, có nhu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp sẽ phải nộp hồ sơ đề nghị hưởng cho trung tâm dịch vụ việc làm tại địa phương hoặc nộp trực tuyến tại Cổng Dịch vụ công quốc gia.
Ví dụ: Ở Hà Nội, bạn có thể nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại bộ phận Một cửa Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội tại Số 215 Trung Kính (Cầu Giấy) hoặc Số 144 Trần Phú (Mỗ Lao, Hà Đông).
Cách đăng ký và nộp hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp online
Trước khi nộp hồ sơ đăng ký trợ cấp thất nghiệp trực tuyến, bạn cần chuẩn bị các bản chụp hoặc scan các loại giấy tờ trong hồ sơ trợ cấp để chứng minh việc chấm dứt hợp đồng lao động. Các bước đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp trực tuyến như dưới đây:
Bước 1: Truy cập vào trang web của Dịch vụ công quốc gia tại đường link: Tại Đây
Bước 2: Chọn Đăng nhập ở góc phải phía trên màn hình
Bước 3: Tiến hành đăng nhập bằng Tài khoản Định danh điện tử cấp bởi Bộ Công an dành cho công dân.
Bước 4: Nhập thông tin số định danh và mật khẩu tài khoản VNeID hoặc quét mã QR Code bằng ứng dụng VNeID trên điện thoại thông minh để đăng nhập.
Bước 5: Tìm kiếm và chọn dịch vụ công: Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp
Bước 6: Chọn Danh sách dịch vụ công >>> chọn Nộp trực tuyến tại Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hoặc Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội.
Bước 7: Nhập thông tin vào đơn đề nghị trợ cấp thất nghiệp theo mẫu. Các trường thông tin có dấu * là thông tin bắt buộc nhập.
Bước 8: Chọn đính kèm hồ sơ: Bản chụp hoặc bản scan các giấy tờ chứng minh chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc (Quyết định thôi việc, sa thải, kỷ luật buộc thôi việc, Thông báo hoặc thỏa thuận chấm dứt HĐLĐ/HĐLV) >>> Chọn Cơ quan tiếp nhận để tiếp nhận, giải quyết hồ sơ.
Bước 9: Tích vào ô “Tôi xin đảm bảo các thông tin khai báo là chính xác và xin chịu trách nhiệm về thông tin đã khai báo” >>> chọn Nộp hồ sơ.
Cổng Dịch vụ công Quốc gia tự động chuyển thông tin người lao động (bao gồm họ và tên, số CCCD, số sổ BHXH, ngày chấm dứt HĐLĐ/HĐLV) qua hệ thống của cơ quan Bảo hiểm xã hội.
Giải đáp thắc mắc liên quan đến hồ sơ bảo hiểm thất nghiệp
Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp mới nhất là bao nhiêu?
Theo quy định mới nhất, người lao động khi đủ điều kiện sẽ được nhận trợ cấp thất nghiệp hằng tháng tương đương 60% mức bình quân tiền lương tháng đã đóng bảo hiểm thất nghiệp trong 6 tháng gần nhất trước khi nghỉ việc. Tuy nhiên, mức trợ cấp này sẽ không vượt quá 5 lần mức lương cơ sở hoặc mức lương tối thiểu vùng (tùy từng trường hợp).
Về thời gian nhận trợ cấp, cứ mỗi 12 tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp (tính liên tục hoặc cộng dồn) sẽ tương ứng với 3 tháng được hưởng trợ cấp. Sau mốc 36 tháng, cứ thêm 12 tháng đóng bảo hiểm sẽ được cộng thêm 1 tháng hưởng trợ cấp, nhưng tổng thời gian nhận tối đa không vượt quá 12 tháng.
Người thất nghiệp được hưởng trợ cấp tối đa trong 12 tháng
Lệ phí đăng ký bảo hiểm thất nghiệp là bao nhiêu?
Bạn không mất phí khi làm thủ tục đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Chưa chốt sổ BHXH có làm hồ sơ BHTN được không?
Không. Chưa chốt sổ BHXH sẽ bị trả lại hồ sơ do không đủ điều kiện để xét hưởng trợ cấp và tính toán số tiền trợ cấp.
Nhờ người khác nộp hồ sơ BHTN hộ được không?
Chỉ trong các trường hợp đặc biệt như bị ốm đau, thai sản có xác nhận của cơ sở y tế có thẩm quyền, bị tai nạn mà có xác nhận của cảnh sát giao thông hoặc cơ sở y tế có thể ủy quyền cho người khác nộp hồ sơ giúp.
Trường hợp gặp hỏa hoạn, lũ lụt, động đất, sóng thần, địch họa, dịch bệnh có xác nhận của Chủ tịch UBND cấp xã.
Bạn cũng có thể nộp hồ sơ qua đường bưu điện hoặc nộp online tại Cổng Dịch vụ công quốc gia.
Tôi đóng BHTN 15 năm nhưng chỉ nhận được 12 tháng trợ cấp thất nghiệp, số còn lại có được bảo lưu không?
Theo quy định, thời gian nhận trợ cấp thất nghiệp tối đa không quá 12 tháng. Người lao động đóng BHTN trên 144 tháng được nhận trợ cấp tối đa 12 tháng, số còn lại không được bảo lưu.