Để có tài chính bền vững, nhà đầu tư không những cần có kiến thức về lĩnh vực mình đang hướng tới mà còn cần phải có phương pháp phân bổ tài sản, phân chia tỷ lệ thích hợp vào các lớp tài sản khác nhau.
1. Phân bổ tài sản là gì?
Phân bổ tài sản là việc xác định tỷ lệ phần trăm của tổng tài sản đầu tư vào các loại tài sản (tiền mặt, chứng khoán, vàng, bất động sản…), lớp tài sản khác nhau (tài sản phòng vệ, tài sản vô hình, tài sản tái tạo thu nhập, tài sản tăng trưởng, tài sản mạo hiểm…) nhằm đạt được mục tiêu tài chính cụ thể.
Mục tiêu của việc phân bổ tài sản là tối đa hóa lợi nhuận, đồng thời giảm thiểu rủi ro xuống mức chấp nhận được.
Các loại tài sản khác nhau có mức độ rủi ro và lợi nhuận khác nhau. Tiền mặt có rủi ro thấp nhất nhưng lợi nhuận cũng thấp nhất. Chứng khoán có rủi ro cao nhưng đi kèm với lợi nhuận cũng cao hơn. Bất động sản có rủi ro trung bình và lợi nhuận trung bình. Hàng hóa có rủi ro cao và lợi nhuận cũng cao.
Mục tiêu của việc phân bổ tài sản là giảm thiểu rủi ro và tối ưu lợi nhuận
Phân bổ tài sản hiệu quả là việc kết hợp các loại tài sản khác nhau để tạo ra một danh mục đầu tư cân bằng, phù hợp với khả năng chấp nhận rủi ro và mục tiêu tài chính của nhà đầu tư.
Dưới đây là một số yếu tố cần xem xét khi phân bổ tài sản:
Khả năng chấp nhận rủi ro: Nhà đầu tư có thể chấp nhận rủi ro cao hay thấp? Nếu nhà đầu tư không thể chấp nhận rủi ro cao, họ nên đầu tư nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro thấp như tiền mặt và trái phiếu.
Mục tiêu lợi nhuận: Nhà đầu tư muốn đạt được mức lợi nhuận như thế nào? Nếu nhà đầu tư muốn đạt được mức lợi nhuận cao, họ nên đầu tư nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro cao như cổ phiếu và bất động sản.
Thời gian: Nhà đầu tư có bao nhiêu thời gian để đầu tư? Nếu nhà đầu tư có nhiều thời gian để đầu tư, họ có thể chấp nhận rủi ro cao hơn.
Phân bổ tài sản là một quá trình cần được xem xét thường xuyên, đặc biệt là khi có sự thay đổi về khả năng chấp nhận rủi ro, mục tiêu lợi nhuận hoặc thời gian của nhà đầu tư.
Tìm hiểu thêm: Tháp tài sản - Bí quyết giúp xây dựng tài chính cá nhân bền vững
2. Lợi ích của việc phân bổ tài sản
Lợi ích của việc phân bổ tài sản có thể được tóm tắt trong 3 chữ "Tối ưu - Cân bằng - Bền vững".
Tối ưu lợi nhuận thu về: Phân bổ tài sản giúp nhà đầu tư tối đa hóa lợi nhuận có thể đạt được trong mức rủi ro có thể chấp nhận được, đảm bảo đạt được mục tiêu tài chính mà không gặp quá nhiều rủi ro hay bất trắc.
Cân bằng giữa lợi nhuận và rủi ro. Bằng cách đầu tư vào nhiều lớp tài sản khác nhau, nhà đầu tư giảm thiểu nguy cơ tổn thất toàn bộ vốn đầu tư nếu một tài sản nào đó trong danh mục giảm.
Đạt được mục tiêu tài chính một cách bền vững. Bằng cách điều chỉnh tỷ lệ phân bổ tài sản theo thời gian, nhà đầu tư có thể đảm bảo rằng danh mục đầu tư của họ phù hợp với khả năng chấp nhận rủi ro và mục tiêu lợi nhuận của họ.
Bất cứ ai cũng nên học cách phân bổ tài sản của mình một cách hợp lý
Giảm thiểu rủi ro: Phân bổ tài sản giúp giảm thiểu rủi ro bằng cách kết hợp các loại tài sản có mức độ rủi ro khác nhau. Ví dụ, nếu một loại tài sản giảm giá, các loại tài sản khác có thể tăng giá, giúp giảm thiểu tổn thất tổng thể của danh mục đầu tư.
Tăng cường khả năng sinh lời: Phân bổ tài sản giúp tăng cường khả năng sinh lời bằng cách tận dụng lợi thế của các loại tài sản có tiềm năng tăng trưởng cao. Ví dụ, cổ phiếu thường có khả năng sinh lời cao hơn trái phiếu, nhưng cũng có rủi ro cao hơn. Bằng cách phân bổ một phần tài sản của mình vào cổ phiếu, nhà đầu tư có thể tăng khả năng sinh lời của danh mục đầu tư.
Tăng cường tính linh hoạt: Phân bổ tài sản giúp tăng cường tính linh hoạt bằng cách cho phép nhà đầu tư điều chỉnh danh mục đầu tư của họ theo thời gian. Ví dụ, nếu nhà đầu tư gần đến thời điểm nghỉ hưu, họ có thể giảm tỷ lệ phân bổ của mình vào các loại tài sản có rủi ro cao và tăng tỷ lệ phân bổ của mình vào các loại tài sản có rủi ro thấp hơn.
Phân bổ tài sản là một công cụ quan trọng giúp nhà đầu tư đạt được mục tiêu tài chính của mình. Bằng cách hiểu rõ các lợi ích của phân bổ tài sản, nhà đầu tư có thể xây dựng một danh mục đầu tư phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của mình.
3. Các loại tài sản đầu tư phổ biến tại thị trường Việt Nam
Dưới đây là các loại tài sản đầu tư phổ biến tại thị trường Việt Nam:
Tiền mặt và tiền gửi tiết kiệm
Đây là các loại tài sản có rủi ro thấp nhất, nhưng cũng có lợi nhuận thấp nhất. Tiền mặt là tiền mặt hiện có, còn tiền gửi tiết kiệm là tiền gửi tại ngân hàng. Các loại tài sản này có thể được sử dụng để đáp ứng nhu cầu thanh khoản ngắn hạn hoặc để bảo vệ giá trị tài sản trong thời kỳ lạm phát.
Cổ phiếu
Khi mua cổ phiếu, nhà đầu tư trở thành cổ đông của công ty đó và có quyền nhận cổ tức. Cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận cao, nhưng cũng có rủi ro cao.
Trái phiếu
Trái phiếu là một khoản vay mà nhà đầu tư cho một công ty hoặc chính phủ vay. Khi mua trái phiếu, nhà đầu tư sẽ nhận được lãi suất định kỳ và khoản gốc khi trái phiếu đáo hạn. Trái phiếu có rủi ro thấp hơn cổ phiếu, nhưng cũng có lợi nhuận thấp hơn.
Có nhiều loại tài sản đầu tư phổ biến với mức độ rủi ro khác nhau
Bất động sản
Bất động sản là quyền sở hữu đất đai và các công trình xây dựng trên đó. Bất động sản có thể mang lại lợi nhuận từ việc cho thuê, bán lại hoặc cho thuê lại. Bất động sản có rủi ro trung bình và lợi nhuận trung bình.
Hàng hóa
Hàng hóa là các sản phẩm hữu hình, chẳng hạn như dầu mỏ, vàng, cà phê, v.v. Hàng hóa có thể được sử dụng để sản xuất hàng hóa và dịch vụ khác hoặc để đầu cơ. Hàng hóa có rủi ro cao và lợi nhuận cao.
Quỹ đầu tư
Quỹ đầu tư là một phương tiện đầu tư tập thể, cho phép nhà đầu tư đầu tư vào một danh mục đầu tư đa dạng bao gồm nhiều loại tài sản khác nhau. Quỹ đầu tư có thể là một lựa chọn tốt cho những nhà đầu tư không có thời gian hoặc kiến thức để tự mình quản lý danh mục đầu tư.
Tỷ lệ phân bổ tài sản thích hợp cho mỗi nhà đầu tư sẽ phụ thuộc vào các yếu tố như khả năng chấp nhận rủi ro, mục tiêu lợi nhuận và thời gian đầu tư.
4. Các phương pháp phân bổ tài sản hợp lý
Có nhiều phương pháp phân bổ tài sản khác nhau, mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng. Một số phương pháp phân bổ tài sản phổ biến bao gồm:
Phân bổ tài sản theo độ tuổi
Phương pháp này dựa trên nguyên tắc rằng khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư giảm dần theo tuổi tác. Do đó, các nhà đầu tư trẻ có thể chấp nhận rủi ro cao hơn và có thể phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro cao như cổ phiếu. Ngược lại, các nhà đầu tư lớn tuổi nên phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro thấp hơn như tiền mặt và trái phiếu.
Mỗi độ tuổi nên áp dụng tỷ lệ phân bổ tài sản khác nhau
Phân bổ tài sản theo mục tiêu lợi nhuận
Phương pháp này dựa trên nguyên tắc rằng nhà đầu tư nên phân bổ tài sản sao cho phù hợp với mục tiêu lợi nhuận của họ. Nếu nhà đầu tư muốn đạt được mức lợi nhuận cao, họ cần chấp nhận rủi ro cao hơn và phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro cao. Ngược lại, nếu nhà đầu tư muốn giảm thiểu rủi ro, họ nên phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro thấp hơn.
phương pháp phân bổ tài sản theo thời gian đầu tư
Phương pháp này dựa trên nguyên tắc rằng nhà đầu tư nên phân bổ tài sản sao cho phù hợp với thời gian đầu tư của họ. Nếu nhà đầu tư có nhiều thời gian để đầu tư, họ có thể chấp nhận rủi ro cao hơn và phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro cao. Ngược lại, nếu nhà đầu tư có ít thời gian để đầu tư, họ nên phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có rủi ro thấp hơn.
Phương pháp theo chiến lược đầu tư
Phương pháp này dựa trên nguyên tắc rằng nhà đầu tư nên phân bổ tài sản sao cho phù hợp với chiến lược đầu tư của họ. Nếu nhà đầu tư theo đuổi chiến lược đầu tư tích lũy, họ nên phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có khả năng tăng trưởng cao như cổ phiếu. Ngược lại, nếu nhà đầu tư theo đuổi chiến lược đầu tư thu nhập, họ nên phân bổ nhiều hơn vào các loại tài sản có khả năng tạo ra thu nhập đều đặn như trái phiếu và bất động sản.
Theo khung thời gian
Phương pháp này dựa trên nguyên tắc rằng nhà đầu tư nên phân bổ tài sản theo các khung thời gian khác nhau. Ví dụ, nhà đầu tư có thể phân bổ 50% tài sản của mình vào các loại tài sản có rủi ro cao như cổ phiếu trong 5 năm tới, 30% tài sản vào các loại tài sản có rủi ro trung bình như trái phiếu trong 10 năm tới và 20% tài sản vào các loại tài sản có rủi ro thấp như tiền mặt trong 20 năm tới.
Cần lên chiến lược phân bổ tài sản ngắn hạn và dài hạn với tỷ lệ thích hợp
Phương pháp phân bổ tài sản nào là phù hợp nhất phụ thuộc vào các yếu tố như khả năng chấp nhận rủi ro, mục tiêu lợi nhuận, thời gian đầu tư và chiến lược đầu tư của nhà đầu tư. Nhà đầu tư nên cân nhắc kỹ các yếu tố này trước khi lựa chọn phương pháp phân bổ tài sản phù hợp.
Bất kể bạn đang áp dụng phân bổ tài sản theo phương pháp nào thì cũng cần ghi nhớ những lưu ý sau:
Phân bổ tài sản là một quá trình liên tục: Nhà đầu tư nên thường xuyên xem xét lại danh mục đầu tư của mình và điều chỉnh tỷ lệ phân bổ tài sản theo các thay đổi về khả năng chấp nhận rủi ro, mục tiêu lợi nhuận, thời gian đầu tư và chiến lược đầu tư.
Phân bổ tài sản không phải là một phép tính chính xác: Không có một công thức chung nào có thể áp dụng cho tất cả các nhà đầu tư. Nhà đầu tư nên sử dụng các phương pháp phân bổ tài sản như một hướng dẫn chung và điều chỉnh tỷ lệ phân bổ tài sản sao cho phù hợp với nhu cầu và mục tiêu của mình.
Phân bổ tài sản là một công cụ quan trọng để đạt được mục tiêu tài chính: Bằng cách phân bổ tài sản hợp lý, nhà đầu tư có thể tối đa hóa lợi nhuận có thể đạt được trong mức rủi ro mà họ chấp nhận được.
Trên đây là tổng hợp các phương pháp phân bổ tài sản hiệu quả mà các nhà đầu tư và mọi cá nhân nên áp dụng để có tài chính vững bền. Hãy theo dõi TOPI để cập nhật thêm nhiều kiến thức tài chính hữu ích nhé!
