Những quốc gia dự trữ nhiều vàng nhất thường là các nước có nền kinh tế phát triển nhất thế giới. Việc dự trữ vàng giúp tăng cường vị thế quốc tế của quốc gia và đối phó với các biện pháp trừng phạt kinh tế từ quốc gia khác.
Danh sách 10 quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất thế giới
Vàng là thành phần quan trọng trong khối tài sản dự trữ của các ngân hàng Trung ương trên toàn cầu do vàng có tính an toàn, thanh khoản cao và có thể sinh lời. Theo khảo sát dự trữ vàng của các Ngân hàng Trung ương năm 2023 từ Hội đồng vàng thế giới (World Gold Council), các ngân hàng trung ương đã tăng lượng dự trữ vàng dẫn đến sức mua cao lịch sử.
World Gold Council tổng hợp danh sách 10 quốc gia nhiều vàng nhất
Năm 2023, tổng giao dịch vàng toàn cầu đạt 4.899 tấn, tăng 158 tấn so với năm 2022, tính cả các giao dịch không qua sàn và sự thay đổi về hàng tồn kho ở các sàn hàng hóa.
Theo quan điểm của các ngân hàng Trung ương, trong thời gian tới, vai trò của đồng Đô la Mỹ bi quan hơn so với các cuộc khảo sát trước đây, ngược lại vai trò tương lai của vàng ngày càng lạc quan. Lượng vàng dự trữ có thể chiếm đến 62% trong tổng dự trữ, tăng 16% so với năm ngoái.
Theo công bố từ WGC (Hội đồng Vàng thế giới) công bố vào đầu tháng 2/2024, danh sách 10 quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất thế giới (tính đến hết tháng 12/2023) gồm có:
Vị trí |
Quốc gia |
Tên tiếng Anh |
Lượng vàng dự trữ |
Tỷ trọng dự trữ |
1 |
Mỹ |
United States |
8.133,5 tấn |
69.9% |
2 |
Đức |
Germany |
3.352,6 tấn |
69.1% |
3 |
Italia |
Italy |
2.451,8 tấn |
65.9% |
4 |
Pháp |
France |
2.437,0 tấn |
67.3% |
5 |
Nga |
Russian Federation |
2.332,7 tấn |
26,0% |
6 |
Trung Quốc |
China, P.R.: Mainland |
2.235,4 tấn |
4.3% |
7 |
Thụy Sĩ |
Switzerland |
1.040,0 tấn |
8.5% |
8 |
Nhật Bản |
Japan |
846,0 tấn |
4.4% |
9 |
Ấn Độ |
India |
803,6 tấn |
8.8% |
10 |
Hà Lan |
Netherlands, The |
612,5 tấn |
58.3% |
Link tham khảo: https://www.gold.org/goldhub/data/gold-reserves-by-country
Danh sách 10 quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất thế giới hầu như không có thay đổi vị trí qua các năm, chỉ cập nhật thêm số liệu từ ngân hàng trung ương công bố.
Quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất: Mỹ dự trữ 8.133,5 tấn vàng
Lượng vàng dự trữ của Mỹ được WGC cập nhật đến tháng 2/2024 là 8.133,5 tấn và chiếm đến 69,9% lượng dự trữ quốc gia với giá trị lên đến hơn 500 tỷ USD. Mỹ cũng là đất nước có lượng dự trữ vàng lớn nhất thế giới, gần bằng 3 quốc gia đứng sau gộp lại.
Mỹ là đất nước có lượng vàng dự trữ lớn số 1 thế giới
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cũng chính là ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ là đơn vị nắm giữ dự trữ vàng quốc gia lớn nhất thế giới, phần lớn được cất trong những hầm vàng nằm sâu trong lòng đất ở Denver, Fort Knox và West Point. Phần còn lại được Cơ quan In tiền Mỹ (Mint) dùng làm nguyên liệu để sản xuất vàng thỏi, phôi tiền xu vàng, tiền xu vàng…
Với số lượng vàng dự trữ lớn áp đảo như thế, không có gì khó hiểu khi Mỹ lại có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu.
TOP 2 dự trữ vàng nhiều nhất: Đức dự trữ 3.352,6 tấn vàng
Ngân hàng trung ương Đức Bundesbank năm 2022 đang nắm khoảng 3.362,4 tấn vàng, tuy nhiên số vàng này không được cất giữ trong nước Đức mà được phân bố ở nhiều nơi trên thế giới trong đó có Ngân hàng Pháp, Anh và ngân hàng Dự trữ Liên Bang tại Mỹ.
Lượng vàng dự trữ của Đức được cất giữ ở nhiều nơi
Đức không phải quốc gia chú trọng khai thác vàng trong nước. Số vàng trong kho dự trữ của đất nước này phần lớn do nhập khẩu hoặc tái chế trong nước. Từ năm 2012 đến năm 2017, Đức đã cho hồi hương lượng vàng dự trữ khổng lồ gần 700 tấn từ Paris và New York về Frankfurt. Cùng với việc tăng cường dự trữ vàng, hiện tại Đức là đất nước có lượng vàng dự trữ lớn thứ 2 trên thế giới với 3.352,6 tấn.
TOP 3: Italy dự trữ 2.451,8 tấn vàng
Đứng thứ 3 trong danh sách các quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất thế giới năm nay là nước Ý với 2.451,8 tấn. Số vàng này hiện cất giữ tại nhiều nơi như trong các hầm tại Rome, Ngân hàng trung ương Thụy Sĩ, Ngân hàng trung ương Anh và Cục Dự trữ liên bang Mỹ.
Banca d’Italia - Ngân hàng trung ương Italy bắt đầu dự trữ vàng từ năm 1893 chỉ với 78 tấn và tăng lên 2.451,8 tấn đến thời điểm hiện tại. Chính phủ Italy từng tuyên bố rằng dù có bất kỳ khủng hoảng hay lỗ hổng ngân sách nào, thì Italy cũng sẽ tuyệt đối không bán đi bất cứ 1 gam vàng nào để bù lỗ.
Ý là nước có lượng vàng dự trữ nhiều thứ 3 thế giới
TOP 4: Pháp dự trữ 2.437 tấn vàng
Đứng vị trí số 4 trong danh sách các quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất toàn cầu là Pháp với 2.4367 tấn. Phần lớn số vàng này được mua vào những năm 50 và 60 của thế kỷ trước và được giữ trong các ngân hàng Trung ương của Pháp. Lượng vàng dự trữ của Pháp hầu như không thay đổi nhiều qua các năm.
Pháp luôn là quốc gia tích trữ nhiều vàng kể từ năm 1950 - 1960 trở lại
TOP 5: Nga dự trữ 2.332,7 tấn vàng
Từ năm 2019, Nga quyết “tạm biệt” đồng đô la Mỹ và tăng lượng vàng tích trữ trong tổng dự trữ ngoại hối quốc gia. Trước khi xung đột với Ukraine nổ ra, dự trữ ngoại hối của Nga đạt mức kỷ lục là 643,2 tỷ USD, tuy nhiên, khoảng 1 nửa số tiền này đã bị các ngân hàng Trung ương phương Tây đóng băng như một biện pháp trừng phạt liên quan đến xung đột, số còn lại bao gồm vàng và ngoại tệ được giữ trong nước.
Nga liên tục tăng lượng vàng tích trữ trong những năm gần đây
Chính điều này đã khiến Nga đẩy mạnh tích trữ vàng trong những năm gần đây và đa dạng hóa tài sản để tránh phụ thuộc vào đồng Đô la Mỹ.
TOP 6: Trung Quốc dự trữ 2.235,4 tấn vàng
Trung Quốc là người chơi lớn trên thị trường vàng bao gồm cả sản xuất, tiêu thụ và dự trữ. Căng thẳng địa chính trị và sự suy yếu của nền kinh tế Trung Quốc và khủng hoảng bất động sản đã thúc đẩy các nhà đầu tư chuyển hướng sang vàng như một kênh trú ẩn an toàn.
Trung Quốc tiêu thụ mạnh vàng vào dịp đầu và cuối năm
Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) là đơn vị mua vàng lớn nhất. Hiện nay, tổng lượng vàng dự trữ của đất nước tỷ dân này đang là 2.235,4 tấn. Lượng đầu tư vào vàng miếng và vàng xu tăng 28% so với năm trước, ở mức 280 tấn.
Năm 2023, Trung Quốc đã vượt qua Ấn Độ để trở thành quốc gia mua vàng trang sức lớn nhất thế giới.
TOP 7: Thụy Sĩ dự trữ 1.040 tấn vàng
Thụy Sĩ là một trong những trung tâm tài chính hàng đầu thế giới. Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ cũng là nơi dự trữ rất nhiều vàng và một trong những nơi cất giữ nằm tại ngân hàng Credit Suisse.
Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ là nơi cất giữ lượng lớn vàng
Tính đến thời điểm hiện nay, lượng vàng dự trữ của Thụy Sĩ là 1.040 tấn và là đất nước dự trữ vàng nhiều thứ 7 toàn cầu, trị giá khoảng 66,1 tỷ USD. Do việc khai thác vàng ở Thụy Sĩ khá hạn chế nên số vàng này chủ yếu do nhập khẩu. Năm 2022, Thụy Sĩ là nước nhập khẩu vàng lớn nhất thế giới.
TOP 8: Nhật Bản dự trữ 846 tấn vàng
Đứng ở vị trí thứ 8 trong danh sách 10 quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất thế giới là Nhật Bản với 846 tấn vàng do Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) quản lý với giá trị ước tính là 52 tỷ USD.
Mặc dù có mỏ vàng Hishikari nổi tiếng nhưng trữ lượng trong nước khá hạn chế nên Nhật Bản chủ yếu nhập khẩu vàng. Ngoài ra, Nhật Bản là một trong những quốc gia đi đầu về tái chế vàng từ rác thải điện tử.
TOP 9: Ấn Độ dự trữ 803,6 tấn vàng
Trong nhiều năm, Ấn Độ từng là quốc gia tiêu thụ vàng lớn nhất thế giới do người dân nước này có sự tôn sùng đặc biệt đối với vàng. Vàng được sử dụng làm trang sức rất phổ biến. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, Ấn Độ chỉ giữ vị trí tiêu thụ vàng thứ 2, nhường chỗ cho Trung Quốc. Phần lớn số vàng này đều phải nhập khẩu, tiêu thụ mạnh nhất vào mùa lễ hội, mùa cưới.
Ấn Độ là một trong những quốc gia nhập khẩu vàng lớn nhất thế giới
TOP 10: Hà Lan dự trữ 612,5 tấn vàng
Đứng cuối cùng trong danh sách 10 đất nước dự trữ vàng nhiều nhất thế giới là Hà Lan với 612,5 tấn vàng và không thay đổi nhiều trong những năm gần đây. Lượng vàng này được cất giữ tại các hầm của Cục Dự trữ liên bang Mỹ tại New York. Năm 2014, Hà Lan cho hồi hương 20% số vàng về nước.
>> Xem thêm: Vì sao nên đầu tư vàng
Tại sao các nước chọn tích trữ vàng thỏi, vàng vật chất?
Dự trữ vàng ở dạng vật chất, phổ biến nhất là vàng thỏi được nhiều quốc gia chú trọng tích. Có nhiều lý do khiến nhiều quốc gia phải tích trữ vàng, trong đó hầu hết các quốc gia coi vàng là kênh trú ẩn an toàn, chống lại sự suy thoái kinh tế.
Hệ thống tài chính toàn cầu hiện nay dựa trên tiền pháp định tiền giấy và tiền kỹ thuật số, không có tài sản vật chất để hỗ trợ. Từ hàng ngàn năm nay, vàng vẫn là kim loại quý hiếm và gắn liền với sự giàu có. Các ngân hàng Trung ương và ngân hàng đầu tư tư nhân vẫn sử dụng vàng để bảo hiểm.
Tích trữ vàng vật chất chiếm tỷ trọng lớn trong dự trữ quốc gia
Trong khi cổ phiếu, trái phiếu và các chứng khoán khác đều có rủi ro thì vàng vẫn luôn giữ giá trị ngay cả trong khủng hoảng. Vàng là quả táo tối thượng dành cho những khát khao, là mot neo niềm tin cho hệ thống tài chính. Nếu toàn bộ hệ thống sụp đổ, cổ phiếu vàng sẽ cung cấp tài sản thế chấp để bắt đầu lại. Đây là quan điểm được thể hiện trong một báo cáo của Ngân hàng Quốc gia Hà Lan năm 2019.
Tổng dự trữ vàng của Việt Nam là bao nhiêu?
Sau khi đã nắm được danh sách những quốc gia nhiều vàng nhất thế giới, hẳn nhiều bạn sẽ thắc mắc Việt Nam đang dự trữ bao nhiêu tấn vàng và ở vị trí thứ mấy trên bản đồ vàng thế giới.
Theo số liệu thống kê của ngân hàng Thụy Sĩ, nơi cung vàng chủ yếu cho thị trường Việt Nam, từ năm 1990 đến 2011, Việt Nam đã nhập khẩu khoảng 500 tấn vàng. Lượng vàng gửi tiết kiệm tại các ngân hàng Việt Nam khoảng 100 tấn và 400 tấn còn lại đang được người dân nắm giữ.
Theo số liệu nghiên cứu của Hiệp hội Khai thác vàng ở Anh (GFMS) thì số lượng vàng mà người dân Việt Nam tích trữ rơi vào khoảng 460 tấn.
WGC ước tính lượng vàng dự trữ của Việt Nam là 10 tấn (số liệu năm 2015)
Tuy nhiên, theo số liệu thống kê từ WGC thì lượng vàng tích trữ trong dân của Việt Nam lên tới 1.072 tấn, tính theo cách cộng dồn các hóa đơn mua bán vàng của Việt Nam ở nước ngoài từ năm 2000 đến nay. Thế nhưng, danh sách 100 quốc gia dự trữ vàng nhiều nhất thế giới (theo số liệu từ ngân hàng Trung ương) lại không có Việt Nam.
Dữ liệu dự trữ vàng của các quốc gia được lấy từ Thống kê Tài chính Quốc tế (IFS) của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và các nguồn khác nếu có. WGC cho biết Vào tháng 7 năm 2015, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết tổng dự trữ vàng là 10 tấn, điều này bị bỏ qua trong bảng xếp hạng do hiện tại không có bất kỳ dữ liệu nào được công bố.
Căng thẳng địa chính trị từ Ukraine và Trung Đông cũng như một số quốc gia muốn giảm phụ thuộc và đồng USD là những nguyên nhân chính khiến các ngân hàng Trung ương tăng cường tích trữ vàng. Trên đây, TOPI đã tổng hợp lại danh sách 10 quốc gia có lượng vàng dự trữ lớn nhất thế giới được Hội đồng Vàng Thế Giới công bố vào đầu tháng 2 năm 2024.