Vay đầu tư chứng khoán là gì? Điều kiện và thủ tục vay

Sản phẩm vay đầu tư chứng khoán giúp nhà đầu tư nắm bắt cơ hội gia tăng lợi nhuận nhưng cũng mang đến áp lực trả lãi cho khoản vay. Hãy cùng TOPI tìm hiểu về điều kiện và thủ tục đăng ký vay đầu tư chứng khoán mới nhất.

Giải thích về sản phẩm cho vay đầu tư chứng khoán

Vay đầu tư, kinh doanh chứng khoán (hay còn được gọi là dịch vụ thu xếp vốn đầu tư chứng khoán, hỗ trợ tài chính cho vay vốn đầu tư chứng khoán) là sản phẩm cho vay, chiết khấu giấy tờ có giá để đầu tư, kinh doanh chứng khoán của các ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng nhằm giúp nhà đầu tư có thêm nguồn vốn để mua cổ phiếu, trái hiếu hoặc các sản phẩm đầu tư khác trên thị trường chứng khoán.

Vay đầu tư chứng khoán là một trong những phương pháp thu xếp vốn hiệu quả

Khi cần gia tăng vốn đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư có thể vay margin (vay ký quỹ) hoặc vay ngân hàng, tuy nhiên, cần đáp ứng những yêu cầu, điều kiện ngân hàng đặt ra đối với sản phẩm này.

Đặc tính của sản phẩm vay đầu tư chứng khoán

Tùy từng ngân hàng/tổ chức tín dụng mà thời hạn cho vay có thể kéo dài bao lâu nhưng nhìn chung, thời hạn cho vay tương đối ngắn, chỉ dưới 12 tháng. Mức cho vay theo thỏa thuận giữa đơn vị cho vay và khách hàng sao cho đảm bảo khách hàng có đủ khả năng trả nợ.

Có 2 phương thức cho vay kinh doanh chứng khoán là cho vay từng lần và cho vay theo hạn mức. Việc trả nợ gốc và lãi được hai bên thỏa thuận căn cứ vào khả năng tài chính, nguồn thu nhập, nguồn trả nợ của khách hàng. Đối với dịch vụ cho vay ứng trước tiền bán chứng khoán, người vay sẽ trả cả gốc và lãi 1 lần vào cuối kỳ.

Ngoài gốc và lãi phải trả, người vay sẽ phải trả một khoản phí dịch vụ tín dụng theo quy định của từng đơn vị.

Hồ sơ vay đầu tư chứng khoán gồm những giấy tờ gì?

Người vay cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ vay bao gồm các loại giấy tờ sau:

• Bản sao CMND/CCCD/Hộ chiếu (có chứng thực), hộ khẩu/sổ tạm trú của người vay
• Giấy đề nghị vay vốn (mẫu của ngân hàng)
• Giấy đăng ký kết hôn (đối với người vay đã kết hôn) hoặc giấy xác nhận độc thân (nếu chưa kết hôn)
• Giấy tờ chứng minh thu nhập (như hợp đồng lao động, Quyết định công tác, bổ nhiệm, sao kê tài khoản trả lương qua ngân hàng, bảng lương 6 tháng gần nhất có xác nhận của đơn vị trả lương…)
• Đối với vay thế chấp tài sản, cần có giấy chứng nhận quyền sử dụng/quyền sở hữu tài sản (Sổ đỏ, sổ hồng, giấy đăng ký xe…)
• Giấy uỷ quyền bán chứng khoán cầm cố
• Giấy xác nhận phong tỏa chứng khoán cầm cố
• Sao kê tài khoản giao dịch chứng khoán
• Một số loại giấy tờ khác theo quy định của từng ngân hàng/tổ chức tín dụng

Những loại giấy tờ này sẽ được đội ngũ chuyên viên của ngân hàng tư vấn đầu đủ khi khách hàng có nhu cầu.

Điều kiện để có thể vay đầu tư chứng khoán

Đầu tư chứng khoán thường có tỷ lệ rủi ro tương đối cao nên để được vay vốn, nhà đầu tư cần phải đáp ứng những điều kiện nghiêm ngặt từ phía ngân hàng, bao gồm:

Bên vay cần có đủ năng lực pháp lý và kế hoạch trả nợ khả thi

• Khách hàng cá nhân phải đủ 18 tuổi trở lên, có đầy đủ năng lực hành vi dân sự theo quy định của pháp luật.
• Cam kết sử dụng vốn vay đúng mục đích
• Có phương án sử dụng vốn khả thi và đảm bảo khả năng tài chính để trả nợ.
• Cam kết bổ sung tài sản bảo đảm, trả nợ trước hạn khi giá chứng khoán là tài sản bảo đảm bị giảm đến 15% so với giá tham chiếu của ngân hàng/tổ chức tín dụng.
• Đối với cho vay ứng trước tiền bán chứng khoán, nhà đầu tư cần có cam kết và ủy quyền để ngân hàng được toàn quyền chủ động trích chuyển tiền bán chứng khoán thu được từ tài khoản giao dịch để thanh toán tiền vay và lãi vay.

Ngoài ra, tùy theo từng thời điểm mà đơn vị cho vay có thể áp dụng thêm một số điều kiện khác nhằm tăng tính an toàn của khoản vay.

Thủ tục đăng ký vay vốn để đầu tư chứng khoán

Khi có nhu cầu thu xếp vốn để đầu tư chứng khoán, bạn có thể liên hệ với phía ngân hàng, tổ chức tín dụng hoặc công ty chứng khoán để được tư vấn và hướng dẫn cụ thể về sản phẩm tín dụng này.

Nhìn chung, quy trình đăng ký vay như sau:

• Khách hàng chuẩn bị hồ sơ vay (bao gồm đơn đề nghị vay vốn, các loại giấy tờ chứng minh nhân thân, chứng minh tài chính, kế hoạch kinh doanh, phương án trả nợ…) theo yêu cầu.
• Gửi hồ sơ vay tới ngân hàng hoặc đơn vị cấp tín dụng xét duyệt.
• Ngân hàng/tổ chức cấp tín dụng thẩm định hồ sơ và xét duyệt tính khả thi. Nếu đạt yêu cầu sẽ cấp tín dụng.
• Hai bên ký kết hợp đồng với các điều khoản cụ thể, minh bạch
• Giải ngân vốn theo thỏa thuận trong hợp đồng
• Bên vay thực hiện thanh toán gốc và lãi theo cam kết, bên cho vay thực hiện giám sát kế hoạch kinh doanh, trả nợ.

So sánh vay đầu tư chứng khoán với vay ký quỹ

Vay đầu tư chứng khoán phù hợp hơn cho các nhà đầu tư dài hạn, có kế hoạch tài chính cụ thể và chấp nhận được rủi ro lãi suất. Vay ký quỹ (margin) là lựa chọn tốt cho các nhà đầu tư ngắn hạn, chấp nhận rủi ro cao để tối ưu hóa lợi nhuận, nhưng cần phải thận trọng với việc quản lý tài khoản và rủi ro gọi ký quỹ. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết:

	Vay đầu tư chứng khoán	Vay ký quỹ
Khái niệm	Đây là việc nhà đầu tư vay tiền từ ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng để mua cổ phiếu. Số tiền vay thường không gắn liền với tài khoản đầu tư, mà được sử dụng tự do, sau đó nhà đầu tư phải tự quản lý khoản vay và trả nợ lãi.	Đây là việc nhà đầu tư vay tiền từ công ty chứng khoán để mua thêm cổ phiếu, sử dụng chính số cổ phiếu trong tài khoản làm tài sản thế chấp. Mức vay ký quỹ thường phụ thuộc vào giá trị tài sản thế chấp và tỷ lệ ký quỹ được công ty chứng khoán quy định.
Lãi suất và chi phí vay	Lãi suất vay từ ngân hàng thường cố định hoặc thả nổi theo lãi suất thị trường. Chi phí vay có thể cao hơn so với vay ký quỹ vì lãi suất ngân hàng thường cao hơn lãi suất margin.	Lãi suất vay ký quỹ thường được quy định bởi công ty chứng khoán và thường thấp hơn lãi suất ngân hàng. Tuy nhiên, lãi suất này có thể biến đổi tùy theo chính sách của công ty và tình hình thị trường.
Rủi ro	Rủi ro chính là nhà đầu tư phải trả nợ và lãi suất ngay cả khi khoản đầu tư không sinh lời. Nếu thị trường giảm mạnh, nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong việc trả nợ.	Rủi ro cao hơn vì nếu giá cổ phiếu giảm xuống dưới mức yêu cầu ký quỹ, nhà đầu tư sẽ nhận được "call margin" từ công ty chứng khoán, yêu cầu nộp thêm tiền hoặc bán bớt cổ phiếu để giảm mức vay. Nếu không đáp ứng được, công ty chứng khoán có quyền bán cổ phiếu của nhà đầu tư mà không cần sự đồng ý của họ.
Mức độ kiểm soát	Nhà đầu tư có sự linh hoạt hơn trong việc sử dụng vốn vay, vì tiền vay từ ngân hàng không bị ràng buộc vào tài khoản chứng khoán.	Việc vay tiền gắn liền với tài khoản chứng khoán và số lượng cổ phiếu trong tài khoản. Nhà đầu tư bị giới hạn bởi tỷ lệ ký quỹ và có thể phải đối mặt với áp lực từ các đợt gọi ký quỹ.
Mức độ sử dụng	Phù hợp với nhà đầu tư dài hạn và có kế hoạch sử dụng vốn vay cho nhiều mục đích khác nhau, không chỉ đầu tư vào chứng khoán.	Thường được sử dụng bởi các nhà đầu tư ngắn hạn hoặc những người muốn tận dụng các cơ hội ngắn hạn trên thị trường, nơi khả năng sinh lời cao nhưng rủi ro cũng lớn.

Doanh nghiệp có thể vay vốn để đầu tư chứng khoán được không?

Theo quy định Điều 8 Thông tư 39/2016/TT-NHNN, được sửa đổi bởi khoản 2 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT-NHNN, Điều 1 Thông tư 10/2023/TT-NHNN, doanh nghiệp không được vay vốn ngân hàng để mua vàng miếng, đầu tư kinh doanh vào các ngành nghề bị cấm đầu tư, kinh doanh, mua hàng hóa, dịch vụ bị cấm, để trả nợ các khoản vay tại chính tổ chức cho vay (trừ trường hợp vay để thanh toán tiền lãi phát sinh trong quá trình thi công xây dựng công trình mà chi phí lãi được tính trong tổng mức đầu tư xây dựng đã được phê duyệt), để trả nợ khoản vay nước ngoài, để gửi tiền.

Vay đầu tư chứng khoán không thuộc trường hợp bị cấm nên doanh nghiệp có thể vay vốn cho mục đích này, chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện (về pháp lý, phương án sử dụng vốn, năng lực tài chính và kế hoạch trả nợ…), được phía ngân hàng xét duyệt và chấp thuận cho vay.

Theo Điều 23 Thông tư 39/2016/TT-NHNN, thỏa thuận cho vay vốn đầu tư chứng khoán giữa ngân hàng với doanh nghiệp phải có các nội dung sau:

• Tên doanh nghiệp, địa chỉ trụ sở, số đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp và tổ chức tín dụng cho vay; tên, địa chỉ, số CMND/CCCD/Hộ chiếu của người đại diện cho doanh nghiệp.
• Phương thức cho vay (vay từng lần hay theo hạn mức)
• Số tiền cho vay; hạn mức cho vay (nếu cho vay theo hạn mức); hạn mức cho vay dự phòng (nếu cho vay theo hạn mức cho vay dự phòng); hạn mức thấu chi (trường hợp cho vay theo hạn mức thấu chi trên tài khoản thanh toán).
• Mục đích sử dụng vốn vay (đầu tư, kinh doanh chứng khoán).
• Quy định rõ đồng tiền cho vay và đồng tiền trả nợ
• Thời hạn cho vay/thời hạn duy trì hạn mức đối với các trường hợp cho vay theo hạn mức, hạn mức dự phòng, hạn mức thấu chi.
• Lãi suất cho vay theo thỏa thuận và phải quy đổi theo tỷ lệ %/năm tính theo số vốn vay và thời gian duy trì số dư nợ cho vay thực tế; cách tính lãi, mức lãi suất quá hạn, lãi trả chậm và trường hợp áp dụng cùng các loại phí liên quan.
• Hình thức và phương tiện giải ngân vốn cho vay.
• Cách thức thanh toán nợ
•  Thông tin về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ; chuyển nợ quá hạn trong trường hợp khách hàng không thực hiện trả nợ đúng thời hạn trong hợp đồng.
• Trách nhiệm của khách hàng trong việc trả nợ và phía ngân hàng trong việc giám sát sử dụng vốn vay.
• Các trường hợp thu nợ trước hạn; chuyển nợ quá hạn hay chấm dứt cho vay.
• Mức phạt vi phạm, mức bồi thường thiệt hại cùng quyền lợi và trách nhiệm của các bên
• Hiệu lực của thỏa thuận cho vay.

Các ngân hàng, tổ chức cho vay đầu tư chứng khoán

Ngân hàng TMCP Kiên Long (KienlongBank)

Sản phẩm cho vay đầu tư chứng khoán của KienlongBank có thời hạn vay tối đa lên đến 12 tháng, giúp nhà đầu tư có nguồn tài chính trong thời gian tương đối dài để kịp thời nắm bắt cơ hội đầu tư, gia tăng lợi nhuận.

Mức lãi suất của ngân hàng Kiên Long được xem là tương đối tốt, phí dịch vụ rõ ràng, minh bạch, phương thức cho vay và trả nợ linh hoạt. Nhà đầu tư có thể tham khảo hoặc liên hệ hotline ngân hàng tại số 19006929 để được tư vấn cụ thể.

Cần tìm hiểu rõ lãi, phí liên quan đến vay đầu tư chứng khoán

CTCP Chứng khoán VNDIRECT

Là công ty chứng khoán uy tín tại Việt Nam, VNDIRECT có khá nhiều sản phẩm tín dụng hỗ trợ nhà đầu tư thu xếp vốn để đầu tư chứng khoán bao gồm: D-Margin, Hi-Margin, ứng trước tiền bán, D-RTT (rút sức mua), DF (vay vốn đầu tư chứng khoán).

Có tới 240 cổ phiếu được chấp thuận sử dụng làm tài sản đảm bảo, lãi suất linh hoạt, điều chỉnh theo sản phẩm và giá trị giao dịch của nhà đầu tư. Khi có nhu cầu vay vốn, bạn có thể liên hệ với VNDIRECT theo hotline 1900545409 để được tư vấn và hướng dẫn chi tiết.

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thương (Saigonbank)

Saigonbank cũng là một trong số không nhiều ngân hàng hỗ trợ nhà đầu tư thu xếp vốn để kinh doanh chứng khoán với lãi suất cạnh tranh, chỉ áp dụng đối với khách hàng là người Việt Nam và mua chứng khoán của các công ty trong nước.

Với sản phẩm này, khách hàng sẽ được cho vay từng lần, thanh toán lãi hàng tháng và thanh toán gốc theo thỏa thuận khi đăng ký vay. Hạn mức cho vay căn cứ theo giá trị chứng khoán đầu tư và nhu cầu vay của khách hàng cùng tính khả thi của kế hoạch trả nợ. Tài sản thế chấp là bất động sản. Mức lãi suất cho vay được áp dụng theo chính sách của ngân hàng theo thời kỳ cụ thể. Bạn có thể liên hệ đường dây nóng của Saigonbank số 1900555511 hoặc số điện thoại 0839143183 để được tư vấn chi tiết về sản phẩm.

Ngoài sản phẩm cụ thể là cho vay đầu tư chứng khoán, các ngân hàng cũng có sản phẩm cho vay phục vụ mục đích kinh doanh - trong đó có kinh doanh chứng khoán. Chỉ cần bạn đáp ứng đủ điều kiện và có phương án kinh doanh. trả nợ khả thi là có thể được xem xét cho vay.

Trên đây, TOPI đã gửi đến các bạn thông tin về sản phẩm cho vay đầu tư chứng khoán cũng như các điều kiện và thủ tục đăng ký vay, hy vọng có thể giúp bạn có thêm một cách thu xếp vốn đầu tư hiệu quả.