Thái tử Samsung Lee Jae-yong (Jay Y. Lee) đã chính thức trở thành Chủ tịch tập đoàn Samsung vào năm 2022 và là người giàu nhất Hàn Quốc. Cùng TOPI tìm hiểu về con đường sự nghiệp của người thừa kế tập đoàn Samsung Jay Y. Lee.
Thái tử Samsung Lee Jae-yong - người giàu nhất Hàn Quốc
Thái tử Samsung là biệt danh của ông Lee Jae-yong (Tiếng Hàn: 이재용, Hanja: 李在鎔 - thường biết đến là Jay Y. Lee). Ông là doanh nhân người Hàn Quốc, Chủ tịch đương nhiệm thế hệ thứ 3 của Samsung - Tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc.
Lee Jae-yong sinh ngày 23 tháng 6 năm 1968 tại Seoul, Hàn Quốc, là con trai cả và con trai duy nhất của Lee Kun-hee - cố Chủ tịch thế hệ thứ 2, cháu nội của Lee Byung-chul - người sáng lập Samsung. Lee Jae-yong được truyền thông xứ kim chi gọi là “Thái tử Samsung” hay "Người thừa kế Samsung".
Thái tử Samsung Lee Jae-yong là người giàu nhất Hàn Quốc
Ngoài tiếng Hàn, Jay Y. Lee còn thông thạo cả tiếng Anh và tiếng Nhật. Ông là Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh, Đại học Keio; Cử nhân Nghệ thuật/Khoa học, Đại học Quốc gia Seoul. Jay Y. Lee từng theo học tại Trường Kinh doanh Harvard nhưng không tốt nghiệp vì bị gọi trở về Seoul trong khi đang học. Lee là bạn của Steve Jobs và đã tham dự lễ tưởng niệm riêng của ông tại Đại học Stanford vào năm 2011.
Vào ngày 27/10/2022, Lee Jae-yong đã chính thức trở thành Chủ tịch của Tập đoàn Samsung, một “đế chế” có giá trị lên đến 250 tỷ USD - tập đoàn lớn nhất Hàn Quốc. Việc ông Lee trở thành lãnh đạo tập đoàn đã được dự kiến từ lâu nhưng bị trì hoãn sau 2 lần phải ngồi tù vì cáo buộc tham nhũng, hối lộ.
Cũng theo bảng xếp hạng tỷ phú của Forbes năm 2025, ông Lee là người giàu nhất Hàn Quốc với khối tài sản 8,3 tỷ đô, đứng thứ 361 trên thế giới.
Sự nghiệp của người thừa kế tập đoàn SamSung Electronics
Sự nghiệp của Jay Y. Lee tại SamSung
Năm 1991, Lee Jae-yong bắt đầu sự nghiệp tại Samsung, trải qua nhiều vị trí quan trọng gồm: Trưởng phòng Kế hoạch và Chiến lược, sau đó là Chánh văn phòng phụ trách chăm sóc khách hàng. Trong thời gian làm việc tại tập đoàn, ông đã có công lớn trong lĩnh vực kinh doanh điện thoại, tivi và linh kiện, xây dựng thành công mối quan hệ đối tác với Apple và Google.
Năm 2014, Chủ tịch Lee Kun Hee (cha của Jay Y. Lee) bị đột quỵ, Jay Y. Lee trở thành CEO trực tiếp điều hành Samsung Electronics. Năm 2020, Chủ tịch Lee Kun Hee qua đời, chính thức giao lại quyền điều hành đế chế kinh doanh đa ngành lớn nhất Hàn Quốc cho thái tử Lee Jae-yong.
Jay Y. Lee bắt đầu sự nghiệp với nhiều vị trí tại Samsung
Kín tiếng nhưng nhiều bê bối pháp lý
Là một tỷ phú kín tiếng, nhưng Lee Jae-yong lại vướng vào nhiều bê bối. Năm 2015, ông sáp nhập công ty thời trang Cheil Industries vào Samsung C&T để củng cố vị thế của mình trên con đường “chinh phục” vị trí Chủ tịch. Tuy nhiên, quỹ đầu cơ Elliott Management (Mỹ) cổ đông sở hữu 7% cổ phần trong Samsung C&T đã đệ đơn lên tòa án quận Seoul cáo buộc ông Lee Jae-yong “thao túng” giá cổ phiếu và “gian lận” kế toán. Đơn vị này cũng yêu cầu tòa án cấm Samsung C&T tổ chức đại hội cổ đông thông qua việc sáp nhập.
Năm 2017, ông bị bỏ tù do bị cáo buộc hối lộ người bạn tâm giao của cựu Tổng thống Park Geun-hye với số tiền 27,4 triệu USD và bị kết án 5 năm tù giam, nhưng được trả tự do vào năm 2018. Năm 2021, thông qua phiên tòa xét xử lại, ông bị kết án hai năm rưỡi tù giam, sau đó được Tổng thống Yoon Seok-ryul ân xá vào năm 2022.
Năm 2024, Lee được tuyên trắng án trong cáo buộc thao túng cổ phiếu liên quan đến vụ sáp nhập Cheil Industries vào Samsung C&T năm 2015.
Sau cái chết của cha, Lee được kế thừa tập đoàn nhưng phải nộp 12 nghìn tỷ won (khoảng 8,5 tỷ đô la) tiền thuế thừa kế.
Thải tử Samsung dính đến nhiều bê bối
Lee Jae-yong chính thức trở thành Chủ tịch Samsung Electronics
Tập đoàn Samsung do ông Lee Byung-chul sáng lập vào năm 1938. Năm 1987, ông Lee Byung-chul qua đời, người con trai thứ của ông là Lee Kun-hee tiếp quản vị trí điều hành. Ngày 27 tháng 10 năm 2020, ông Lee Jae-yong chính thức trở thành Chủ tịch của Tập đoàn điện tử Samsung.
Việc trở thành nhà lãnh đạo danh chính ngôn thuận giúp ông Lee trở thành lãnh đạo doanh nghiệp quyền lực bậc nhất tại Hàn Quốc, giúp việc quản lý Tập đoàn suôn sẻ hơn. Tuy nhiên, ngay trong ngày đầu được nhận chức, Tập đoàn Samsung đã công bố báo cáo kết quả kinh doanh quý 3 năm 2022 cho thấy lợi nhuận giảm mạnh và cảnh báo chưa thể phục hồi cho đến nửa sau năm 2023, đánh dấu cho những thách thức lớn của vị tân Chủ tịch tập đoàn.
Cây gia phả của gia đình họ Lee
Cuộc hôn nhân vì lợi ích kín tiếng của "thái tử Samsung" và ái nữ tập đoàn Daesang
Cuộc hôn nhân giữa thái tử Samsung Lee Jae Yong và vợ cũ Im Se Ryung - ái nữ tập đoàn thực phẩm lớn nhất nhì Hàn Quốc Daesang được xem là cuộc tình thế kỷ của hai gia đình tài phiệt, tiêu tốn không biết bao nhiêu giấy mực của báo giới.
Năm 1997, Lee Jae Yong và Im Se Ryung được 2 gia đình sắp xếp xem mắt. Lúc này, thái tử Samsung đã tốt nghiệp Đại học quốc gia Seoul, có bằng tiến sĩ chuyên ngành Quản trị Kinh doanh, nắm trong tay khối tài sản 11 tỷ USD và là tỷ phú giàu thứ 3 tại Hàn Quốc. Im Se Ryung cũng không hề kém cạnh với 2 tấm bằng cử nhân Đại học danh giá Đại học New York và Đại học Yonsei cùng vẻ ngoài xinh đẹp.
Cuộc liên hôn giữa hai người thừa kế của hai tập đoàn khủng được coi là cuộc hôn nhân toan tính khi Samsung tham vọng lấn sân sang thị trường thực phẩm và Daesang cũng muốn củng cố quyền lực của mình.
Tháng 6/1998, đám cưới thế kỷ diễn ra với sự tham dự của khách mời là những nhân vật quyền lực trong giới chính trị lẫn tài chính. Cả hai sống kín tiếng, giản dị với 2 người con: 1 trai và 1 gái.
Cuộc hôn nhân môn đăng hộ đối của thái tử Samsung
Sau 11 năm chung sống, Im Se Ryung bất ngờ đệ đơn ly hôn, yêu cầu chia đôi khối tài sản chung 500 tỷ won và giành quyền nuôi dưỡng 2 con. Thông tin này gây chấn động Hàn Quốc thế nhưng cả hai đã chia tay trong hòa bình và Lee Jae Yong giành được quyền nuôi dưỡng 2 con.
Hậu ly hôn, Im Se Ryung hẹn hò với tài tử Lee Jung Jae và hiện vẫn đang hạnh phúc bên nhau. Lee Jae Yong chăm sóc các con và dành hết tâm huyết cho tập đoàn Samsung.
Samsung dưới thời Lee Jae-yong sẽ ra sao?
Ông Lee Jae-yong lớn lên dưới cái bóng của cha mình, nhà lãnh đạo thế hệ thứ hai, người có sứ mệnh cải thiện chất lượng sản phẩm. Lee Kun-hee nổi tiếng với hành động yêu cầu nhân viên dùng búa đập vỡ toàn bộ 150.000 điện thoại di động Samsung bị lỗi và ném chúng vào đống lửa. Trong cuộc họp của các CEO, Lee Kun-hee đã nói: "Hãy thay đổi mọi thứ ngoại trừ vợ và con của bạn".
Sau khi nhận bằng tiến sĩ tại Trường Kinh doanh Harvard, Lee Jae-yong trở về nhận trọng trách dẫn dắt Samsung mở rộng sang lĩnh vực internet. Ông đã thúc đẩy đầu tư vào một loạt doanh nghiệp, bao gồm cả công ty an ninh mạng và nền tảng tổng hợp dịch vụ tài chính trực tuyến. Tuy nhiên, dự án đầy tham vọng mang tên "e-Samsung" này đã thất bại.
Từ năm 2019 trở đi, ông Lee lần lượt nhận các chức vụ lãnh đạo của tập đoàn. Tuy nhiên, ông vướng vào vụ bê bối khi có thông tin ông đã hối lộ hàng triệu USD nhằm đảm bảo quyền kiểm soát tập đoàn công nghệ của gia đình.
Trước khi Lee Jae-yong tiếp quản, Samsung đã ghi nhận kết quả kinh doanh không khả quan, lần đầu tăng trưởng âm do ảnh hưởng của suy thoái toàn cầu. Lợi nhuận trong quý 4 năm 2022 chỉ còn 4.310 tỷ won trong khi cùng kỳ năm trước đạt 13.870 tỷ won, tương ứng với mức giảm 69%.
Trong phiên giao dịch ngày 31/2/2023 tại Seoul, cổ phiếu của Samsung Electronics đã giảm 3,6%, các đối thủ như Taiwan Semiconductor Manufacturing Company giảm 3,9%, SK Hynix cũng giảm hơn 2%.
Theo tờ Maeil Business Newspaper, ông Lee đang điều hành Samsung trong tình hình kinh doanh rất khác so với thời của hai chủ tịch tiền nhiệm. Việc chưa thể thoát khỏi rủi ro pháp lý trong suốt 9 năm đã hạn chế các quyết định quản lý của ông.
Còn theo Financial Times, Chủ tịch đương nhiệm đang phải dẫn dắt Samsung đang tụt hậu trong cuộc đua chip AI, điện thoại thông minh, màn hình, đối mặt với lao động đình công do tranh chấp tiền lương và điều kiện làm việc, cổ phiếu giảm hơn 32%.
Tập đoàn Samsung đối mặt với nhiều thách thức
Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ cũng dấy lên lo ngại về bất ổn cho triển vọng của Samsung và cả ngành công nghệ Hàn Quốc.
Ông Park Sang-in, giáo sư kinh tế tại Đại học Quốc gia Seoul nhận định ông Lee có phong cách quản lý thận trọng, không đưa ra bất cứ quyết định táo bạo nào và khác với phong cách quản lý của các nhà lãnh đạo thế hệ thứ 3 khác của Hyundai và LG.
Với tư cách là nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, Samsung đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu nhưng đã tụt hậu so với đối thủ cạnh tranh SK Hynix trong lĩnh vực chip nhớ băng thông cao cần thiết cho phần cứng trí tuệ nhân tạo (AI).
Trong cuộc đua chip thông thường và chip AI, Samsung phải vật lộn với đối thủ truyền thống là Apples. Trong lĩnh vực màn hình hiển thị và điện thoại thông minh, Samsung cũng đang mất dần thị phần vào tay các đối thủ Trung Quốc.
Giới phân tích thị trường chỉ ra rằng sự sụt giảm của Samsung bắt nguồn từ sự liên kết của nhiều đơn vị khác nhau, Samsung có thể phải sử dụng chip từ đối thủ Qualcomm cho dòng điện thoại mới do lợi nhuận từ chip Exynos mang lại thấp hơn.
Các chuyên gia cũng cho rằng cuộc cải tổ về chip nhớ của Samsung sẽ khó mang lại thay đổi lớn do tập đoàn này vẫn còn khá bảo thủ, tin dùng người cũ thay vì tìm kiếm nhân tài từ bên ngoài.
Điểm sáng nhất của Samsung trong thời gian gần đây là mảng kinh doanh pin và dược phẩm sinh học. Samsung cho biết ông Lee đã đưa ra tầm chiến lược, đóng vai trò quan trọng trong thành công này.
Chắc hẳn thông tin từ TOPI có thể giúp bạn hiểu rõ thái tử Samsung là ai cũng như những khó khăn phải đối mặt và những thành tựu mà vị chủ tịch Tập đoàn hàng đầu Hàn Quốc đã đạt được.
