Tìm được nhà đầu tư thiên thần sẽ giúp một start-up có nguồn vốn quan trọng ban đầu, là nền tảng giúp công ty có thể tạo đà phát triển trong tương lai. Cùng TOPI tìm hiểu nhà đầu tư thiên thần là gì và làm cách nào tìm được nhà đầu tư thiên thần ở Việt Nam.
I. Nhà đầu tư thiên thần là ai?
Nhà đầu tư thiên thần (Angel Investor) hay nhà đầu tư hạt giống là một cá nhân hoặc tổ chức có tài sản lớn, họ thường hỗ trợ tài chính cho các công ty nhỏ, công ty khởi nghiệp với mục đích đổi lấy vốn sở hữu của công ty.
Thuật ngữ “thiên thần - Angel” xuất phát từ nhà hát Broadway, dùng chỉ các cá nhân giàu có bỏ tiền để thúc đẩy các tác phẩm sân khấu. Cụm từ “angel investor” lần đầu tiên được sử dụng bởi William Wetzel - nhài sáng lập Trung tâm Nghiên cứu Đầu tư Mạo hiểm.
Nhà đầu tư thiên thần thường mạnh về tài chính và mạng lưới quan hệ
Nhà đầu tư thiên thần tại Việt Nam được giới khởi nghiệp biết đến và quan tâm có thể kể đến: Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam, CTCP Đầu tư Innovation Hub, CTCP tư nhân Đầu tư và Khởi nghiệp quốc gia,….
II. Đặc điểm và bản chất của nhà đầu tư thiên thần
Nhà đầu tư thiên thần thường tìm kiếm cơ hội đầu tư của các công ty trong giai đoạn đầu khởi nghiệp. Những loại đầu tư này có rủi ro lớn và thường không chiếm hơn 10% danh mục đầu tư của nhà đầu tư thiên thần.
Hầu hết các nhà đầu tư thiên thần có sẵn tiền và tìm kiếm tỉ lệ lợi nhuận cao hơn so với các hình thức đầu tư truyền thống.
Điều kiện các Angel Investor thường thuận lợi, dễ đáp ứng hơn so với những người cho vay khác, họ chú trọng vào việc giúp công ty bắt đầu kinh doanh thay vì chỉ hướng đến lợi nhuận. Về cơ bản, nhà đầu tư thiên thần thường đối nghịch với nhà đầu tư mạo hiểm.
Hầu hết các nhà đầu tư thiên thần với tài chính vững vàng đều có mong muốn tài trợ vốn cho các công ty khởi nghiệp và luôn được chào đón, thậm chí săn đón bởi các công ty khởi nghiệp thường khó khăn về vốn. Những công ty này nhận thấy việc thoả thuận với các nhà đầu tư thiên thần để có được nguồn vốn sẽ dễ dàng và hấp dẫn hơn nhiều so với các hình thức tài trợ khác.
Nhà đầu tư thiên thần thường đầu tư vào công ty khởi nghiệp
Khác với các nhà đầu tư mạo hiểm sử dụng tiền từ quỹ được quản lý chiến lược, do nhiều nhà đầu tư khác hợp lại thì Angel Investor thường sử dụng tiền của chính họ bởi hầu hết họ đều là người có bối cảnh gia đình, mạng lưới quan hệ tốt, họ muốn tìm kiếm phương thức đầu tư có lợi nhuận lớn hơn bằng cách đầu tư vào một ý tưởng mới, chấp nhận rủi ro.
III. Lợi ích và hạn chế khi kêu gọi các nhà đầu tư thiên thần
Lợi ích:
Việc huy động vốn từ angel investor ít rủi ro hơn nhiều so với việc vay thế chấp. Tuỳ theo thỏa thuận, các startup có thể chỉ cần hoàn một phần vốn đầu tư nếu gặp rủi ro, trong khi đó nếu đi vay thế chấp từ ngân hàng, công ty tài chính thì điều này hoàn toàn không thể.
Nhà đầu tư thiên thần thường tham gia với tư cách cố vấn, do đó các doanh nghiệp non trẻ sẽ được “thừa hưởng" uy tín, mối quan hệ với đối tác, ngân hàng, chuyên gia, chủ đầu tư và kinh nghiệm sẵn có từ các nhà đầu tư thiên thần do vậy khả năng đi đến thành công sẽ cao hơn rất nhiều
Trong thực tế, Angel investor không chỉ mạnh về tài chính mà họ thường là các chuyên gia, các nhà đầu tư sành sỏi, có chuyên môn và tầm nhìn nên những startup nào có thể kêu gọi được nhà đầu tư thiên thần thường sẽ có tỷ lệ thành công khá cao.
Hạn chế:
Hạn chế đầu tiên là các doanh nghiệp startup sẽ có nguy cơ mất hoàn toàn quyền kiểm soát để đổi lấy quyền lợi về kinh tế. Thậm chí nhiều chủ doanh nghiệp đánh đổi đến 50% cổ phần để có được vốn. Điều này đồng nghĩa các angel investor sẽ có tiếng nói và quyền kiểm soát doanh nghiệp sau này.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp cũng chịu áp lực về tốc độ phát triển và lợi nhuận thu về cao, đạt kỳ vọng theo thỏa thuận gọi vốn ban đầu.
IV. Cách các nhà đầu tư thiên thần đầu tư
Nhà đầu tư thiên thần thường cấp vốn một lần để giúp công ty khởi nghiệp, thế nhưng phần đầu tư này có rủi ro khá lớn nên chúng chỉ chiếm không quá 10% danh mục đầu tư của các Angel Investor.
Tuy nhiên, trong đầu tư, rủi ro càng lớn thì lợi ích càng nhiều. Nếu thành công, angel investor sẽ thu về mức lợi nhuận cao hơn hàng chục lần số vốn đã bỏ ra.
Vốn được rót bởi nhà đầu tư thiên thần thường dùng vào hoạt động nghiên cứu và phát triển, giúp công ty hoàn thiện chiến lược kinh doanh tốt hơn. Đổi lại, nếu công ty phát triển, làm ăn có lãi thì bản thân nhà đầu tư cũng sẽ thu về nhiều lợi nhuận.
Khi thấy tiềm năng phát triển, nhà đầu tư thiên thần sẽ góp vốn
Ngoài góp vốn ban đầu, nhà đầu tư thiên thần còn có thể tiếp tục rót vốn để giúp công ty vượt qua khó khăn. Nền tảng của cách đầu tư này là “thiên thần” phải thấy được tiềm năng phát triển hay khả năng hồi phục của công ty thì mới rót vốn.
V. Cách tìm nhà đầu tư thiên thần cho startup của bạn
Angel investor thường tìm kiếm những công ty có tiềm năng tăng trưởng cao, , startup nào mô hình kinh doanh sáng tạo, mạnh mẽ, đội ngũ lãnh đạo có kinh nghiệm, khả năng chiến thắng cao.
Bên cạnh đó, những yếu tố như kế hoạch tài chính vững vàng, kế hoạch kinh doanh sáng tạo cũng ghi điểm trong mắt các nhà đầu tư thiên thần.
1. Thể hiện năng lực, nhiệt huyết với kế hoạch kinh doanh
Năng lực của người sáng lập sẽ quyết định tới sự thành bại của một công ty, một dự án kinh doanh, Người sáng lập cần thể hiện sự chuyên nghiệp, tâm huyết với dự án của mình thì sẽ chiếm được thiện cảm từ các nhà đầu tư bởi nếu bạn không đam mê với việc của mình sẽ rất khó kêu gọi người khác.
2. Tạo dấu ấn khác biệt, một hướng đi sáng tạo
Để dự án của mình được angel investor lựa chọn trong hàng vạn dự án khác, bạn cần trở nên khác biệt. Hãy chứng minh cho nhà đầu tư thấy được tiềm năng của dự án và lợi ích khi đầu tư vào đây.
Sự khác biệt sẽ thu hút nhà đầu tư thiên thần rót vốn cho bạn
3. Có lộ trình và kế hoạch hoạt động, phát triển chi tiết
Kế hoạch và lộ trình phát triển rõ ràng cho từng giai đoạn là cơ sở để nhà đầu tư nhìn nhận khả năng thành công, triển vọng trên thị trường. Bạn cần có một bản kế hoạch triển khai đi kèm với kế hoạch chi tiết sẽ chi tiêu số tiền kêu gọi đầu tư vào những việc gì và đem lại lợi ích gì từ đó.
Nếu nhận thấy số tiền đầu tư sẽ được sử dụng tối ưu và có kế hoạch, chắc hẳn nhà đầu tư thiên thần sẽ không ngại ngần rót vốn cho dự án của bạn.
Các nhà đầu tư thiên thần thường đầu tư vào các công ty đang ở giai đoạn đầu để đổi lấy vốn chủ sở hữu hoặc quyền điều hành, quyền quyết định... Họ thường giữ vai trò như cố vấn, tư vấn chiến lược và mạng lưới kinh doanh.
Các nhà đầu tư thiên thần thường tìm kiếm những mô hình, dự án, ý tưởng có tiềm năng và sáng tạo cao. Họ sẽ tập trung đầu tư vào những ngành nghề mà họ có chuyên môn, kiến thức & kinh nghiệm.
Những nhà đầu tư thiên thần là những người đồng hành cùng các startup trong một chặng đường dài từ khi mới bắt đầu đến khi tăng trưởng. Hy vọng bài viết từ TOPI giúp bạn có thêm nhiều thông tin hữu ích cho hướng đầu tư của mình.
