Metaverse – thuật ngữ đang làm mưa làm gió trong giới công nghệ, hứa hẹn mở ra một thế giới ảo nơi con người có thể giao tiếp, làm việc và giải trí như ngoài đời thực. Nhưng Metaverse thực chất là gì? Nó có phải là tương lai của Internet hay chỉ là một xu hướng nhất thời? Hãy cùng TOPI khám phá nguồn gốc, cách hoạt động và những ứng dụng thực tế của vũ trụ ảo này trong đời sống hiện đại!
Giải thích khái niệm Metaverse - vũ trụ ảo
Khái niệm Metaverse dùng để chỉ vũ trụ ảo (vũ trụ kỹ thuật số hay siêu vũ trụ) được xây dựng trên nền tảng VR (công nghệ thực tế ảo) kết hợp với AR (thực tế ảo tăng cường), AI (trí tuệ nhân tạo), các phần cứng, phần mềm và thuật toán, đồ họa đa chiều để tạo nên một thế giới ảo trên không gian internet, nơi con người có thể tương tác với nhau qua hình đại diện kỹ thuật số
Thuật ngữ Metaverse dùng để chỉ vũ trụ dưới dạng kỹ thuật số
Sự phát triển của Metaverse sẽ mở ra không gian tương tác đa chiều và chân thực, xóa bỏ mọi khoảng cách địa lý, chẳng hạn như gặp gỡ gia đình, làm việc, học hỏi, vui chơi, mua sắm, sáng tạo… đều có thể thực hiện trên không gian internet.
Chẳng hạn như bạn có thể dịch chuyển tức thời dưới dạng ảnh ba chiều để đến văn phòng làm việc hoặc tụ tập với bạn bè.
Metaverse mang những đặc điểm như:
- Immersion: Độ chân thực so với trải nghiệm thực tế
- Openness: Tính mở - Nghĩa là người dùng có thể kết nối hoặc ngắt kết nối bất kỳ lúc nào.
- Sustainability: Khả năng duy trì dịch vụ bền vững liên tục hay hệ sinh thái.
- Economic System: Người dùng có thể di chuyển tài sản qua lại giữa thế giới ảo và thế giới thực, có khả năng tích lũy, gia tăng tài sản.
Meta là gì? Có liên quan đến Metaverse không?
Tới đây, hẳn nhiều bạn sẽ liên tưởng đến Meta - công ty mẹ của Facebook. Kể từ tháng 10/2021, công ty mẹ của Facebook đã đổi tên thành Meta Platforms, Inc và hoạt động kinh doanh với thương hiệu chủ đạo là Meta.
Theo Mark Zuckerberg - giám đốc điều hành Meta thì tên gọi Meta được lấy cảm hứng từ tình yêu với những tác phẩm kinh điển. Trong tiếng Hy Lạp, Meta có nghĩa là “xa hơn”.
Nguồn gốc ra đời thuật ngữ Metaverse
Thuật ngữ Metaverse ra đời từ năm 1992 bởi tác giả Neal Stephensen, xuất hiện trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng “Snow Crash”. Tại thế giới ảo trong Snow Crash, con người tương tác với nhau qua hình đại diện kỹ thuật số. Ý tưởng này cũng được phát triển trong các bộ phim như The Matrix và Ready Player One.
Metaverse xóa đi mọi khoảng cách địa lý
Không chỉ Mark Zuckerberg mà những ông lớn trong làng công nghệ như Apple, Google và Microsoft cũng đầu tư nhiều công sức, tiền bạc và nguồn lực để theo đuổi Metaverse, thậm chí nó đã vượt ra khỏi thung lũng silicon mà đã nhanh chóng lan ra khắp toàn cầu. Ba gã khổng lồ Trung Quốc là Baidu, Tencent và Alibaba đã đệ trình gần một trăm đăng ký sáng chế công nghệ về Metaverse. Những nhà phát triển phần cứng như Nvidia, Foxconn cũng không nằm ngoài xu hướng này.
Kỹ thuật quan trọng thế nào với Metaverse?
Metaverse được coi là sự lặp lại tiếp theo của Internet và nó cần đến hạ tầng công nghệ khổng lồ và toàn diện, từ sức mạnh máy tính đến tính toán, hình ảnh 3D, không chỉ đòi hỏi trải nghiệm mượt mà mà còn yêu cầu những tiêu chuẩn kỹ thuật cực kỳ khắt khe. Một trong những thách thức lớn nhất là phải truyền tải khối lượng dữ liệu khổng lồ với độ trễ tối thiểu, điều này khiến công nghệ 5G trở thành yếu tố bắt buộc.
Bên cạnh đó, để Metaverse có thể thực sự bùng nổ và đạt được mức độ phổ biến như kỳ vọng của các “ông lớn” công nghệ, kính VR cần phải được cải tiến đáng kể. Hiện tại, loại thiết bị này vẫn còn khá cồng kềnh, tồn tại nhiều lỗi kỹ thuật và chưa đáp ứng được yêu cầu về độ phân giải. Thêm vào đó, việc xử lý lượng dữ liệu khổng lồ cũng khiến các thiết bị thông minh tiêu hao pin nhanh hơn, trong khi công nghệ pin vẫn chưa thể bắt kịp tốc độ phát triển của ngành di động.
Một yếu tố then chốt khác quyết định sự thành công của Metaverse là đồ họa 3D. Tuy nhiên, lĩnh vực này vẫn đang gặp không ít trở ngại do chi phí phát triển phần mềm dựng 3D vẫn còn rất cao, cản trở quá trình phổ cập rộng rãi.
Metaverse cần đến kỹ thuật công nghệ cao và đa dạng
Hiện nay, mọi “ông lớn công nghệ” liên quan đến Internet đều muốn xây dựng Metaverse. chẳng hạn như: Nvidia Corporation, Microsoft, Roblox Corp, Facebook Inc. (nay là Meta Inc.), Autodesk Inc, Amazon Com Inc, Unity Software Inc, Snap, Inc, Tencent HLDGS LTD, Sea LTD.
Ngoài các công ty trên thì Apple, Intel, Qualcomm, Samsung, Adobe, Alibaba, Disney, Alphabet, Coinbase, Electronic Arts, PayPal và Square cũng tham gia xây dựng Metaverse.
Một số thuật ngữ liên quan đến Metaverse
Nhiều thuật ngữ về Metaverse thường được sử dụng thay thế cho nhau, vì chúng mô tả các trải nghiệm công nghệ khác nhau. Ví dụ, Horizon Workrooms yêu cầu tai nghe Oculus Quest 2 để họp ảo, nhưng đồng nghiệp vẫn có thể tham gia qua hội nghị trực tuyến.
Assisted Reality (Thực tế được hỗ trợ): Công nghệ giúp người dùng xem màn hình và điều khiển không chạm. Thiết bị Realwear thuộc nhóm này.
Augmented Reality (Thực tế ảo tăng cường): Tích hợp hình ảnh mô phỏng vào thế giới thực, như các ứng dụng AR giúp khách hàng xem trước nội thất trong nhà.
Công nghệ thực tế ảo liên quan chặt chẽ đến Metaverse
Meatspace: Thế giới vật lý, nơi chúng ta sống và tương tác hàng ngày.
Mixed Reality (Thực tế hỗn hợp): Kết hợp thực tế với đối tượng ảo có thể tương tác như vật thể thật.
Multiverse: Tập hợp nhiều vũ trụ số riêng biệt, bao gồm mạng xã hội, game ảo như Facebook, Minecraft, Roblox, Fortnite… Metaverse có thể kết nối tất cả lại thành một thế giới chung.
Virtual Reality (Thực tế ảo): Trải nghiệm ảo hoàn toàn thông qua tai nghe VR, được sử dụng trong game và đào tạo mô phỏng.
Ứng dụng vũ trụ kỹ thuật số trong thực tiễn và những thách thức
Không chỉ dừng lại ở giải trí và kết nối trong thế giới ảo, Metaverse còn hứa hẹn tạo nên những bước tiến đột phá trong nhiều lĩnh vực thực tế như thể thao, y tế và giáo dục.
Trong thể thao chuyên nghiệp, công nghệ phân tích dữ liệu trong Metaverse có thể hỗ trợ các vận động viên luyện tập hiệu quả hơn, đồng thời mang đến trải nghiệm phát sóng 3D sống động ngay trong một đấu trường ảo.
Trong lĩnh vực khoa học vũ trụ, NASA đã ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) và thực tế ảo tăng cường (AR) để điều khiển robot từ xa, cũng như đào tạo phi hành gia trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), giúp họ chuẩn bị sẵn sàng cho các nhiệm vụ quan trọng trong tương lai.
Metaverse ứng dụng trong mọi mặt của cuộc sống tương lai
Không thể phủ nhận rằng Metaverse đang mở ra một kỷ nguyên đầy hứa hẹn trong bối cảnh smartphone và internet đã đạt đến điểm bão hòa. Tuy nhiên, những rào cản về công nghệ và phần cứng vẫn là thử thách lớn, khiến quá trình phổ cập Metaverse chưa thể diễn ra trong một sớm một chiều.
Vẫn còn rất nhiều câu hỏi chưa có lời giải về vũ trụ ảo này. Liệu Metaverse có thực sự trở thành một cuộc cách mạng công nghệ hay chỉ là giấc mơ còn xa vời? Hãy cùng chờ xem những bước tiến tiếp theo của Metaverse nói chung và Meta nói riêng sẽ mang đến những bất ngờ thú vị nào trong tương lai!
Hiện nay, Metaverse đã được nhiều công ty trong lĩnh vực y tế, giải trí... ứng dụng vào đào tạo từ xa. Tuy nhiên, tiềm năng của môi trường ảo này vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải.
Dù được kỳ vọng sẽ bùng nổ trong tương lai, Metaverse vẫn đối mặt với nhiều rào cản. Công nghệ phần mềm và phần cứng chưa thực sự sẵn sàng, trong khi nền tảng này đòi hỏi sức mạnh tính toán khổng lồ cùng đội ngũ kỹ sư, nhà thiết kế và quản trị viên hùng hậu để duy trì vận hành. Ngoài ra, Metaverse có thể được hưởng lợi từ mạng lưới thành phố thông minh – nơi cung cấp hạ tầng điện toán mạnh mẽ.
Dù còn nhiều thách thức, Metaverse vẫn là xu hướng được các công ty đầu tư nghiên cứu. Trong tương lai, công nghệ này hứa hẹn sẽ mang đến nhiều bước tiến bất ngờ.
Hy vọng thông tin TOPI cung cấp có thể giúp bạn hiểu Metaverse là gì và ứng dụng thế nào trong thực tiễn. Với sự phát triển như vũ bão của công nghệ, chúng ta hoàn toàn có thể hy vọng vào một tương lai nơi mọi người có thể hiện diện dưới dạng kỹ thuật số ở bất cứ đâu trong vũ trụ.
