Lãi suất là giá cả của quyền sử dụng một đơn vị vốn vay trong một đơn vị thời gian (1 tháng, 12 tháng, 24 tháng…). Hay nói cách khác, lãi suất là tỷ lệ % tính trên tiền vốn mà người đi vay phải trả để sử dụng một đơn vị vốn vay trong khoảng thời gian nhất định.
Ví dụ: Bạn gửi tiết kiệm ngân hàng 100 triệu đồng với lãi suất 9%/năm. Điều này có nghĩa là sau kỳ hạn 1 năm, bạn nhận lại 100 triệu tiền đầu tư gốc tương ứng và 9 triệu tiền lãi.
Cần phân biệt lãi suất và tiền lãi. Lãi suất được tính theo tỷ lệ % trong khi tiền lãi là số tiền sinh lời mà chủ sở hữu nhận được. Ở ví dụ trên, 9% là lãi suất, số tiền lãi là 9 triệu đồng.
Tuy nhiên có một số trường hợp, cần bóc tách ra để tính lãi suất thực tế ví dụ như khi đầu tư không có mốc thời gian cụ thể hoặc đối với hình thức cho vay trả góp, lãi suất thực tế có thể chênh lệch so với lãi suất được đưa ra.
Ví dụ: Chị B vay anh C số tiền là 100 triệu trong vòng 1 năm. Do là bạn bè nên anh C tính lãi suất vay nhỏ hơn lãi ngân hàng, anh C chỉ tính 8%/năm. Tổng cả gốc và lãi chị B cần trả là 108 triệu. Anh C đề xuất mỗi tháng chị C trả 9 triệu, và trả đều trong 12 tháng. Lãi thực tế chị B phải trả cho anh C có đúng là 8% như lời anh C nói không?
Phương án 1: Nếu chị B vay 100 triệu, đến hết kỳ hạn 1 năm mới thanh toán cho anh C cả gốc và lãi thì con số 8% là đúng như anh C nói.
Phương án 2: (Anh C đề xuất) Vấn đề là chị B đang phải trả cả gốc và lãi đều đặn từng tháng, thay vì được giữ số tiền đầu tư gốc tương ứng 100 triệu đến hết kỳ hạn, nên lãi suất thực tế phải là:
Lãi suất tháng = 1,2%
Lãi suất năm được tính theo công thức: Tỷ suất sinh lợi năm = (1+ Tỷ suất sinh lợi tháng)^12 - 1 = (1+1,2%)^12 - 1 = 15,39%
Chúng ta thấy lãi thực tế (15,39%) gần như gấp đôi con số mà anh C nói (8%).
Phương án 3: Trong trường hợp mà anh C yêu cầu chị B “nhân tiện đây” trả luôn 9 triệu của tháng này, thay vì bắt đầu trả lãi từ tháng kế tiếp thì con số lãi suất còn lớn hơn nữa:
Lãi suất tháng = 1,43%
Lãi suất năm = (1+1,43%)^12 - 1 = 18,58%
Phương án 4: Với đề xuất trả cả gốc và lãi, trong khi lãi suất theo thỏa thuận là 8%/năm, số tiền trả nợ của chị B theo thời gian sẽ như sau: Lãi suất tháng = 8/12 = 0,67%. Sau 11 tháng chị B sẽ trả hết nợ.
Theo quan điểm quản trị tài chính, tài sản đầu tư và lãi suất có mối quan hệ tỷ lệ nghịch, có nghĩa là khi lãi suất càng tăng thì giá trị của tài sản đầu tư sẽ càng giảm và ngược lại. Chính vì vậy, thường xuyên tổng hợp và cập nhật lãi suất sẽ giúp bạn đưa ra được những quyết định đầu tư đúng đắn, nhanh chóng và kịp thời.
Hiện tại, TOPI đã có tính năng cập nhật lãi suất giúp bạn có thể theo dõi lãi suất của 3 nhóm ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng thương mại và Ngân hàng khác ngay trên ứng dụng TOPI mà không cần phải tự tổng hợp và cập nhật hàng ngày.
TOPI là ứng dụng quản lý tài chính và đầu tư đa lớp tài sản. TOPI hỗ trợ bạn xây dựng các kế hoạch tài chính cá nhân cũng như cung cấp các kiến thức hữu ích về tài chính. Hiện tại, TOPI đang cung cấp ba sản phẩm đầu tư chính là Tích lũy, Vàng và Chứng chỉ quỹ. Tải ứng dụng TOPI ngay để quản lý tài chính cá nhân toàn diện bạn nhé!
