Bước 1: Muốn “ Chạy nhanh” thì “phải biết đi” cái đã
Nghe thì có vẻ buồn cười, nói cái câu mà ai cũng biết. Vậy mà vẫn có rất nhiều người mắc sai lầm đầu tiên này. Bạn ấy không hiểu gì về các khoản mục trên báo cáo tài chính mà cứ muốn đọc nhanh báo cáo tài chính, kiểu như không biết lái xe mà vẫn muốn làm huyền thoại Lewis Hamilton vậy.
Bước này không dễ, tuy nhiên tuy nhiên may mắn là bạn có 3 sự trợ giúp:
Mua sách về báo cáo tài chính để nghiên cứu các khái niệm cơ bản ban đầu trong báo cáo tài chính. Mua sách online là một gợi ý cho bạn nếu lười đi ra ngoài trong mùa dịch.
Đọc báo cáo tài chính là yếu tố quan trong trong việc đầu tư chứng khoán
Đọc bài viết của những người có chuyên môn. Thứ bạn đọc đôi khi chỉ là vài dòng chữ nhưng bên trong nó là kiến thức và kinh nghiệm của hàng chục năm tìm tòi, suy ngẫm đến bạc tóc. Vừa miễn phí, vừa vô cùng bổ ích.
Tham gia các khóa học về đọc hiểu báo cáo tài chính, phần này khá quan trọng bạn nên tìm hiểu kỹ và tìm những “chuyên gia” có năng lực. Trên thị trường không thiếu khóa học, tuy nhiên Lý Thông thì ít mà Thạch Sanh thì nhiều. Hãy nhớ tham khảo học phí kỹ trước khi đăng ký. Ở đời kiến thức thì rẻ, "bí kíp làm giàu nhanh" thì nó đắt hơn cắt cổ.
Bước 2: Xác định “vấn đề” cần xử lý
Nhiều người đọc báo cáo tài chính cứ cắm đầu rà từ A-Z. Riêng khoản này thì đừng nghe lời Warren Buffett, thời đó khởi nghiệp thì làm gì đã có 4.0 như chúng ta bây giờ. Để đọc nhanh và chuẩn, hãy áp dụng quy luật của cơ bản là “gãi đúng chỗ ngứa”, ở phương Tây người ta gọi mỹ miều là quy luật 80:20.
Vậy làm sao bạn biết chỗ nào là “vấn đề” của một cổ phiếu. Cái này thì không khó, cứ xử lý xong 3 câu hỏi này là ra:
Phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp muốn đầu tư
[Câu hỏi 1] – Cổ phiếu bạn tìm hiểu thuộc dạng cổ phiếu nào?: Tăng trưởng dài hạn, giá trị hay lướt sóng? Với cổ phiếu tăng trưởng dài hạn thì tập trung xử lý Dupont và dòng tiền, những thứ khác chỉ là điều kiện đủ. Ông nào Dupont đẹp thì phần nhiều đã sở hữu lợi thế cạnh tranh đủ lớn và đang kinh doanh trong một thị trường hấp dẫn. Với cổ phiếu giá trị thì quên Dupont đi, quên doanh thu lợi nhuận đi. Chỉ tập trung vào 2 thứ, chất lượng tài sản ròng (với phương pháp Net net) và dòng tiền (với phương pháp chiết khấu). Còn đối với cổ phiếu lướt sóng thì đọc cái gì? Cứ cái gì có khả năng làm công ty đột phá hoặc chết tắc tử thì ta đọc.
[Câu hỏi 2] – Công ty bạn đang đọc kinh doanh theo mô hình gì? Holdings, Sản xuất, Dịch vụ hay Thương mại. Hãy nhớ là tồn kho và phải thu lớn là xấu hay tốt thì còn tùy mô hình kinh doanh, tuỳ chu kỳ thị trường. Dòng tiền âm là tốt hay xấu cũng còn tùy giai đoạn phát triển của doanh nghiệp.
Và tỷ trọng lợi nhuận tài chính nhiều là tốt hay xấu cũng còn tùy mô hình kiếm tiền của doanh nghiệp. Nhiều người không tích PNJ, MWG và các công ty phân phối vì tồn kho ngập mặt và dòng tiền yếu, nhưng bạn phải hiểu rằng khi nào tồn kho tụi này ngừng tăng và dòng tiền kinh doanh trở lên mạnh mẽ sẽ là tin buồn với cổ đông của 2 ông này. Hay như tình huống của VEA và REE, nếu bạn cứ quá định kiến với những công ty không có nhiều lơi nhuận đến từ sản xuất thì bạn đã hiểu sai và bỏ lỡ mất 2 cơ hội rất hấp dẫn này rồi.
Cách xử lý các báo cáo tài chính của doah nghiệp
[Câu hỏi 3] – Nếu bạn không biết cổ phiếu mình đang xem là dạng cổ phiếu nào, cơ hội ở đâu, mô hình kinh doanh là gì thì cứ “to" hoặc "đang to" mà chọn. Bí quyết chính ở đây là chỉ tập trung 3 công ty to nhất, đừng tham lam. Bạn để nhiều tài sản ở đâu, tương lai tài chính của bạn ở đó, công ty cũng thế, họ để nhiều tài sản ở đâu, gần như đó sẽ là thứ quyết định điểm đột phá hay điểm chí tử của công ty trong tương lai. Tất nhiên đừng bao giờ quên ngó qua xem công ty dùng dòng tiền gì để tài trợ cho những khoản đầu tư đó. Cái chết của HAG, HVG,.. và cả anh Evergrande bên nước bạn “Trung Quốc” đang nóng cũng là vì vấn đề này mà ra.
Bước 3:“Phân loại” và “ghi chú” cho cổ phiếu đã đọc
Đây là thói quen sống còn để đọc nhanh báo cáo tài chính khi mà số lượng mã cổ phiếu trên 3 sàn (HSX,HNX và UPCOM) giờ đã lên tới gần 1,700 rồi. Nhiều lúc nghiên cứu xong cổ phiếu này thì quên mất cổ phiếu kia nó có gì rồi, vậy cho nên phải ghi chú và phân loại lại mới nhớ được.
Nhìn chung là cứ làm 3 bước này, việc đọc báo cáo tài chính của bạn sẽ tiến triển rất nhanh và hiệu quả . Với hàng ngàn báo cáo tài chính ngoài kia mà bạn không đọc nhanh được thì cũng là một vấn đề khó. Vậy cho nên, hãy bước từng bước một.
Trên đây là những thông tin vô cùng hưu ích về cách đọc báo cáo tài chính mà Topi muốn mang đến cho bạn. Mong rằng những thông tin trên có thể giúp bạn có được hướng đầu tư thông minh cho bản thân. Chúc bạn thành công!
